Çalışanlara Yemek Yardımları ve Muvazaalı Uygulamalar: Mevzuat Boyutu

Riskli Bir Alan

Çalışanlara yapılan yemek yardımları hakkında mevzuat boyutu oldukça riskli bir alanı işaret etmektedir. Hangi uygulamaların muvazaalı uygulama tanımı içerisine girebileceğini doğru bir şekilde tespit edebilmek için 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun ilgili maddelerinin, bunların gerekçelerinin, Kanun görüşmeleri esnasında Meclis’te yapılan tartışmaların ve bu Kanuna dayanarak çıkarılan ikincil mevzuatın iyi bir şekilde tahlil edilmesi gerekmektedir.

Sosyal Sigortalar Kanunu ve Muvazaalı Uygulamalar

5510 Sayılı Kanunun 80. maddesine göre, ayni yardımlar ve ölüm, doğum ve evlenme yardımları aslında prime esas kazanca tabi tutulmamaktadır. Ancak, yemek yardımları veya diğer nakdi ödemelerin muvazaalı durumlarının tespiti halinde kurumun prim kaybı işverenlerden gecikme zammı ve cezası ile tahsil edilecektir. İlgili SGK genelgesine göre ise, yemek bedelinin asgari ücrete ilave olarak verilmesi gerekmektedir.

Beslenme Amaçlı Yemek Yardımları

5510 sayılı Kanun çerçevesinde korunan haklar beslenme amacıyla restoran, lokanta, market ya da büfe gibi yerlerde yemek ve tüketime hazır gıda temini için kullanılabilen yemek yardımlarına ilişkindir.

Yemek Yardımlarının Uygulanması

İşverenlerce işyerinde veya müştemilatında yemek verilmemesi şartıyla, sigortalılara yemek bedeli adı altında nakden yapılan ödemelerin günlük asgari ücretin yüzde 23,65’inin fiilen çalışılan gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunacak tutarı prime esas kazanca dahil edilmeyecektir. Ayrıca, işverenlerce sigortalılar için işyeri veya müştemilatı dışında kalan yerlerde üçüncü kişilere yemek bedeli adı altında fatura karşılığı nakden ödeme yapılması halinde günlük brüt asgari ücretin yüzde 23,65’inin fiilen çalışılan gün sayısı ile çarpılması sonucunda bulunacak tutar, prime esas kazanca dahil edilmeyecektir.

Sonuç

Muvazaalı uygulamaların tespiti ve yemek yardımlarının mevzuata uygun bir şekilde yapılması, işverenlerin dikkat etmesi gereken önemli bir konudur. Beslenme amacıyla yapılan yemek yardımlarının Kanunun belirlediği çerçevede uygulanması ve muvazaalı durumların önlenmesi, sosyal güvenlik mevzuatına uygun bir şekilde hareket etmek adına oldukça önemlidir.