Google, Gemini Yapay Zeka Uygulamasının Enerji Tüketimini Açıklıyor

Google, yapay zekâ uygulaması Gemini için gerçekleştirdiği teknik raporla, kullanıcı sorgularının enerji tüketimi, su kullanımı ve karbon emisyonlarını ilk kez detaylı bir şekilde ortaya koydu. Bu açıklama, büyük teknoloji şirketleri arasında yapay zekânın enerji tüketimi konusunda şeffaflık sağlaması açısından önemli bir adım olarak değerlendiriliyor.

Enerji Tüketiminin Detayları

Google’ın raporuna göre, ortalama bir metin komutu 0,24 watt-saat elektrik harcıyor; bu, standart bir mikrodalga fırının bir saniye boyunca çalıştırılmasına eşdeğer. Her sorgu, yaklaşık 0,26 mililitre su ve 0,03 gram karbondioksit salınımı anlamına geliyor. Rapor, bir Gemini sorgusunun enerji tüketiminin yalnızca AI çiplerine gitmediğini, bunun farklı bileşenler arasında dağıldığını vurguluyor:

• Özel TPU çipleri: %58
• Ana makinenin CPU ve belleği: %25
• Yedek ve boşta bekleyen sistemler: %10
• Veri merkezi altyapısı (soğutma ve güç dönüşümü): %8

Google’dan Jeff Dean, "Mümkün olduğunca kapsamlı olmak istedik. Sadece çipler değil, tüm altyapıyı hesaba kattık" ifadelerini kullandı.

Verimlilik İyileşiyor

Google, Gemini’nin enerji verimliliğinde son bir yılda kayda değer bir iyileşme sağlandığını belirtiyor. 2024 Mayıs ayında ortalama bir sorgu, 2025 Mayıs ayındaki ortalamanın 33 katı kadar enerji tüketti. Dean, bu iyileşmenin model geliştirmeleri ve yazılım optimizasyonlarından kaynaklandığını ifade etti. Ancak, rapor yalnızca metin tabanlı sorgular için geçerli olup, daha karmaşık görevler, örneğin kitap özetleme gibi işlemler, enerji tüketimini artırabiliyor.

Yenilenebilir Enerji Kullanımı

Google, karbon emisyonunu hesaplarken genel ortalamaları değil, kendi satın aldığı temiz enerji projelerini dikkate alıyor. Şirket, 2010 yılından beri güneş, rüzgâr, jeotermal ve yeni nesil nükleer enerjiden 22 gigawattlık enerji anlaşması yapmış durumda. Bu sayede, Google’ın gerçek karbon salımı, ortalama şebeke emisyonlarının yaklaşık üçte biri seviyesinde.

Yapay zekâ veri merkezleri, işlem sırasında yoğun soğutma gereksinimi duyuyor ve su tüketiyor. Google’a göre, bir Gemini sorgusu yaklaşık beş damla su kullanıyor. Dean, "Gemini kullanımı, birkaç saniye televizyon izlemek veya beş damla su tüketmek kadar enerji ve su harcıyor. Bu, günlük yaşamda fark edilmeyen bir seviyede" dedi.

Uzman Görüşleri

Hugging Face’ten iklim ve yapay zekâ araştırmacısı Sasha Luccioni, Google’ın raporunu olumlu bulmakla birlikte bazı eksikliklere dikkat çekti. "Bu, bugüne kadar yapılmış en kapsamlı açıklama. Ancak hâlâ paylaşılmayan kritik veriler var. Örneğin Gemini’nin günde kaç sorgu aldığı bilinmiyor. Bu olmadan toplam enerji maliyetini hesaplamak imkânsız" dedi. Luccioni, yapay zeka için bir "enerji etiketi" oluşturulması gerekliliğini vurguladı. "Energy Star gibi bir standart, şirketlerin verilerini açıklamasına bağlı kalmadan, tüketicilere karşılaştırılabilir bilgi sağlar" ifadesini kullandı.

Google’ın Gemini ile ilgili yaptığı bu açıklama, büyük veri merkezlerinin enerji verimliliği ve çevresel etkileri konusunda önemli bir şeffaflık sağlıyor. Ancak, eksik verilerin bulunması, toplam enerji maliyetinin anlaşılması ve değerlendirilebilmesi açısından bir engel oluşturuyor. Yapay zeka teknolojilerinin sürdürülebilir bir gelecekte daha da önem kazandığı bu dönemde, bu tür raporların artarak devam etmesi, sektördeki oyunculara daha çevre dostu çözümler geliştirmeleri için ilham verebilir.