İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Mühendislik Fakültesi Maden Mühendisliği Bölümü’nden Erzincan’daki Altın Madeni Sahasındaki Toprak Kaymasıyla İlgili Ön İnceleme Raporu

Akademisyenlerin Hazırladığı Rapor, Olayın Detaylarını Ortaya Koyuyor

İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa (İÜC) Mühendislik Fakültesi Maden Mühendisliği Bölümü akademisyenleri, Erzincan’ın İliç ilçesindeki altın madeni sahasındaki toprak kaymasıyla ilgili bir ön inceleme raporu hazırladı. Raporda, yaklaşık 112 metrelik yığınlı alanda 20 milyon 160 bin metreküplük bir kütlenin kaydığı belirtiliyor.

Detaylı İnceleme Sonuçlarına Göre Olayın Hesaplanan Boyutları

Raporda, 2021 yılı Google Earth uydu bilgileri kullanılarak yapılan incelemelere göre, ocak içerisinde 14 adet basamaktan oluşan bir liç yığınının olduğu ve basamak yüksekliğinin 8 metre olduğu tespit edildi. Bu durumda yaklaşık 112 metrelik bir yığın yüksekliğine ulaşıldığı belirtiliyor. Bu da akmanın gerçekleştiği alanda çıkarılan ve liç işlemine tabi tutulan malzemenin yaklaşık 177 bin metrekarelik bir alanı etkilediği ve yaklaşık 20 milyon 160 bin metreküp hacimlik bir kütlenin kayarak ve akarak yaşanan sorunun meydana geldiğini göstermektedir. Kayma ve akma yaşanan bölge, yakında bulunan Fırat Nehri ve üzerinde bulunan HES barajına yakın olup, kayma sonrası akma da bu yöne doğru gerçekleşmiştir. Sahanın bulunduğu bölgede irili ufaklı fayların olduğu da anlaşılmaktadır.

Önlemler ve Değerlendirmeler

Raporda, insan eliyle oluşturulan herhangi bir pasa (atık sahası), döküm sahası veya yığın liçi sahalarında oluşacak şev yenilmelerinin nelere bağlı olarak gerçekleşebileceği detaylı bir şekilde ele alınmaktadır. Ayrıca, madencilik çalışmalarında sürekli gözlem ve denetim ölçümlerinin zorunluluk olduğu ve bu büyüklükteki bir yığının stabil olarak kalabilmesi için de maden mühendisliği disiplinine sıkı sıkıya bağlı kalınmasının, çevre koşullarının da dikkate alınarak konunun uzmanı kişilerce düzenli olarak takip edilmesinin önemi vurgulanıyor.

Sürekli Gözlem ve Denetim Ölçümleri

Bütün kritik güvenlik katsayısı sınırlarında çalışılan işlerde olduğu gibi madencilik çalışmalarında da sürekli gözlem ve denetim ölçümlerinin yapılmasının zorunluluk olduğu belirtiliyor. Bu sürekli denetimlerin, maden mühendisliği disiplinine sıkı sıkıya bağlı kalınmasını sağlayarak, çevre koşullarının dikkate alınarak yapılması gerektiği vurgulanıyor.

Altın Madeni Sahasında Yaşanan Olayın Detayları

Erzincan’ın İliç ilçesinde bulunan Anagold firmasına ait Çöpler Altın Madeni’nde, önemli bir toprak kayması meydana geldi. Olay sonucunda yaklaşık 10 milyon metreküp toprak hareket etti ve en az 9 işçi bu kayan toprağın altında kaldı. İhbar üzerine bölgeye Erzincan Jandarma, AFAD ve sağlık ekipleri yönlendirildi. Olayın, siyanür ve sülfürik asit ile yıkanmış malzemelerden oluştuğu belirtildi.

 

Ağır bir endüstriyel kazanın ardından ortaya çıkan bu durum, maden sahalarında yapılan çalışmaların büyük bir titizlikle ve uzman kişilerce takip edilmesi gerektiğine işaret ediyor. Bu tür maden sahalarında sürekli gözlem ve denetim ölçümlerinin zorunlu olduğu ve bu önlemlerin alınmaması halinde ciddi tehlikelerin ortaya çıkabileceği bir kez daha ortaya çıkıyor.

Çöpler Altın Madeni’ndeki Olayın Detayları ve Tanıkların İfadeleri

Anagold Maden’de çalışan bir işçi, “Gördüğünüz topraklar siyanürlü” dedi. Şirketin, tüm itirazlara rağmen Murat Kurum’un Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı olduğu dönemde kapasite artırımına gittiği ve maden hakkında “ÇED raporuna gerek yok” kararı verildiği ortaya çıktı. Bu olay, çevre koşullarının ve çalışma şartlarının ne kadar titizlikle takip edilmesi gerektiği konusunda önemli bir örnek teşkil etmektedir.