Merkez Bankası’nın Yeni Önlemleri ile Türk Lirası Destekleniyor
Para Politikası Kurulu Toplantısı Sonrası Alınan Önlemler
Merkez Bankası, jeopolitik risklerin arttığı günlerde gerçekleştirdiği Haziran Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında politika faizini sabit tutarak sıkı duruşunu sürdürdü. Bu süreçte Türk Lirası’na (TL) destek olmak amacıyla yeni makroihtiyati önlemler devreye alındı. Özellikle döviz talebindeki artış ve jeopolitik gerginlikler, TL’nin değerini koruma çabalarını daha da ön plana çıkardı.
Yeni Makroihtiyati Önlemler
Son olarak açıklanan önlemler, parasal aktarım mekanizmasını güçlendirmek ve TL mevduatını artırmak hedefiyle belirlendi. Yapılan güncellemeler arasında:
-
TL Mevduat Hedefleri: Gerçek kişi TL mevduat payı yüzde 60’ın altında olan bankalar için hedef oranlar artırıldı. Yüzde 60 ile yüzde 65 arasında kalan bankalar içinse aylık 0,4 puanlık artış hedefi belirlendi.
-
Kur Korumalı Mevduat (KKM): KKM hesaplarına uygulanan zorunlu karşılık oranı, yüzde 33’ten yüzde 40’a yükseltildi. Buna ek olarak, bu hesaplar için belirlenen asgari faiz oranı da politika faizinin yüzde 50’sinden yüzde 40’ına indirildi.
-
TL’ye Geçiş: KKM’den TL’ye geçiş hedefi kaldırılırken, KKM’nin yenilenmesi hedefi korundu. Ayrıca, 1 aydan uzun vadelerde değişken faizli TL mevduat hesabı açılabilmesine olanak sağlandı. TÜFE, ÜFE ve TLREF’e endeksli mevduat için zorunlu karşılık oranı ise tüm vadelerde yüzde 10 olarak belirlendi.
- Yabancı Para Mevduat: Yabancı para mevduatlar için TL cinsinden tesis edilmesi gereken zorunlu karşılık oranı, yüzde 4’ten yüzde 2,5’e düşürüldü.
KKM Sonuçları ve TL Mevduat Talebi
Uzmanlar, Merkez Bankası’nın bu hamlelerinin dövizdeki talebi azaltmayı ve TL mevduatına ilgiyi artırmayı amaçladığını vurguladı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) verilerine göre, 13 Haziran haftasında KKM hesapları 517.5 milyar liraya gerileyerek toplam mevduatın yüzde 2,5’ine düştü. Ancak son dönemde KKM’deki düşüşün yavaşladığı gözlemleniyor. Merkez Bankası’nın yeni önlemleri, KKM’deki gerilemeyi hızlandırmayı hedefliyor.
Değişken Faizli Ürünler
Yeni önlemlerde dikkat çeken bir diğer husus, değişken faizli mevduat ve buna yönelik zorunlu karşılık avantajı oldu. 2019 yılında çıkarılan enflasyona endeksli mevduat ürünleri yetersiz ilgi gördü. Ancak Merkez Bankası, artık bu ürünlerin 1 aydan uzun süreli açılabilmesine imkân tanıyor. TLREF’e endeksli yeni mevduat türleri de oluşturulabilecek.
Uzmanlar, Merkez Bankası’nın hamleleri ile para piyasasındaki TL mevduatın cazibesini artırmayı ve dövizde belirsizlik döneminde TL’yi güçlendirmeyi amaçladığını belirtiyor.
Döviz Mevduatındaki Artış
Yılbaşından bu yana döviz mevduatında 14.5 milyar dolarlık bir artış yaşanırken, Merkez Bankası’nın yabancı para mevduatları üzerindeki zorunlu karşılıklarının düşürülmesi, bankalarda döviz mevduat faizinde hareketliliğe yol açabilir. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun gözaltına alınmasıyla başlayan belirsizlik, yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatlarını artırmalarını tetikledi. Özellikle 19 Mart sonrası döviz mevduat artışının hızlanması dikkat çekti.
Gelecekteki olası gelişmeler ile birlikte, Merkez Bankası’nın faiz ve önlemleri, TL’yi güçlü kılmak için önemli bir araç olmaya devam edecek.