2023 Yılı Tekstil Sektöründe İhracat Düşüşü ve İstihdam Sorunları

Yüksek Enflasyon ve Orta Vadeli Ekonomi Programı’nın Etkileri

Türkiye, 2023 Haziran ayından bu yana yüksek enflasyonu tek haneli rakamlara indirmek için Orta Vadeli Ekonomi Programı uygulamaktadır. Ancak bu durum, imalat sanayinde olumsuz yan etkilere yol açarak üretimi, istihdamı ve ihracatı tehdit etmektedir. Tekstil, hazır giyim, halı ve ev tekstili gibi sektörler yıllardır ihracat ve istihdamın lokomotifi konumundayken, şimdi rekabet güçlerini kaybetmektedirler. Müşterilere kaybediliyor ve bu durum ciddi istihdam kayıplarına neden oluyor. Sektör temsilcileri, uygulanan ekonomik programın başarılı olmasının önemini kabul etmekle birlikte, sanayi için yeni destekler sağlanması çağrısında bulunmaktadır.

İstihdamda Düşüş ve Küçülen Şirket Sayısı

Türkiye Tekstil Sanayii İşverenleri Sendikası (TTSİS) Başkanı Nevzat Seyok, tekstil ve hazır giyim sektörünün yıllardan beri cari açığın kapatılmasına büyük katkı sağladığını ve istihdamda lider konumda olduğunu belirtti. Ancak, 2022 sonrası dönemde ortaya çıkan olumsuz koşullar, istihdamda ve aktif şirket sayısında düşüşlere yol açtı. Nisan ayı itibarıyla, Ocak ayına göre 1,270 daha az şirketin faaliyet gösterdiği ve 20,700 kişinin işine son verildiği ifade edilmektedir. Artan maliyetlerin yanı sıra, dünya genelindeki talepteki düşüşler de bu durumu etkilemektedir.

Bölgedeki Savaş Havası ve Piyasa Korkuları

Başkan Seyok, Orta Doğu’daki gerginliklerin devam ettiğine ve bunun piyasalarda belirsizlik yarattığına değindi. Petrol fiyatlarının artma riski ve hammaddeye erişim zorlukları, sanayicileri endişelendirmekte. İmalat sektöründeki daralma, kapanma ve işten çıkarmalar gibi kötü haberler, ülkenin sanayi gelişiminin lokomotifi konumundaki sektör için üzücü bir durum oluşturuyor. Seyok, Türkiye Tekstil sektörü büyümeden uzaklaşır ve pazarlarını kaybederse işsizlik oranlarının ciddi şekilde artacağına dikkat çekmektedir.

İhracat Düşüşü ve İthalat Artışı

Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) Başkanı Toygar Narbay, hazır giyimde ihracatın yılın ilk yarısında devam eden bir düşüş sergilediğini ve en az 1 milyar dolarlık kayıp beklentisi içerisinde olduklarını söyledi. Aynı dönemde, hazır giyim ithalatında ise önemli bir artış gözlemleniyor. Yılın ilk dört ayında ithalatın yüzde 29 arttığı belirtilirken, bu durum toplamda 2 milyar dolardan fazla bir üretim kaybına yol açabilir. Narbay, Avrupa ve ABD’nin alım gücünün arttığını ancak Türkiye’nin bu pazardan pay alamadığını vurguladı.

Tekstil İthalatında Hızlı Artış

İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları (İTHİB) Başkanı Ahmet Öksüz, tekstil ihracatında küçük de olsa bir artış beklediklerini, ancak bunun hazır giyim ihracatındaki düşüşle dengeleneceğini ifade etti. Öksüz, ürünlerde ithalatın artış gösterdiğini belirterek, bu durumun maliyetleri artırdığına dikkat çekti. Ayrıca, ihracat için kur priminin artırılması gerektiğini belirtti.

Yüksek Faiz ve Düşük Kur Sıkıntıları

Türkiye Ev Tekstili Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TETSİAD) Başkanı Hasan Hüseyin Bayram, yüksek faiz ve düşük kurdan şikayet etti. İhracatın yapılabilmesi için dövize ihtiyaç duyulduğunu, ancak bunun giderek zorlaştığını ifade etti. Bayram, ev tekstili ürünlerinde yaklaşık yüzde 20’lik bir ihracat gerilemesi yaşandığını vurgulayarak, yurtdışında rekabet edebilmek için yabancı işçi istihdamının teşvik edilmesi gerektiğini belirtti.

İmalat Sanayinin Rekabet Gücü

Son olarak, imalat sanayinin rekabet gücünün, 2015 yılı seviyesinin altına düştüğü ve birim üretim maliyetlerinin yükseldiği belirtildi. TÜSİAD Rekabet Gücü Endeksi, 2022’den itibaren durumu kötüleştirirken, enerji maliyetlerinde bir iyileşme yaşanması dikkat çekiyor.

Türkiye’nin tekstil ve hazır giyim sektörü, uluslararası pazarlarda rekabet edebilirliğini artırmak için devlet desteklerine ihtiyaç duymaktadır. Faiz oranlarının düşürülmesi, kredi politikalarının gözden geçirilmesi ve teşviklerin artırılması, sektör adına hayati öneme sahiptir.