Nöbetçi Eczaneler
İzmir Belenbaşı İlkokulu’na Esat Oktay Yıldıran İsmi Konuldu ve Tartışma Oluştu
Karara verilen tepkiler
İzmir’in Buca bölgesindeki Belenbaşı Köyü’nde yıkılıp yeniden inşa edilen Belenbaşı İlkokulu’na, Diyarbakır Hapishanesinde 12 Eylül döneminde gerçekleştirilen işkenceleriyle tanınan Esat Oktay Yıldıran’ın adı verildi. Çok sayıda muhalefet partisinin temsilcileri bu karara itiraz etti.
Diyarbakır Hapishanesinde neler oldu?
Esat Oktay Yıldıran’ın yüzbaşı rütbesiyle görev yaptığı Diyarbakır Hapishanesi, 12 Eylül 1980 darbesi sonrasında Sıkıyönetim Komutası altında Askeri Hapishane olarak faaliyet göstermeye başladı. 1980-1984 yılları arası, müessese yönetiminin yanlış uygulamaları ve gerçekleştirdiği işkenceler sonucunda 30’dan fazla mahkum yaşamını yitirdi.
Diyarbakır Hapishanesinin etkileri
Kimi kaynaklar bu sayının 50’nin üzerinde olduğunu iddia ediyor. Hapishanede maruz kalınan işkencelerden ötürü kalıcı zararlar gören ve hayatını kaybedenlerin toplam sayısı ise meçhul.
Esat Oktay Yıldıran ve tanıklıklar
Hapishanenin, Türkiye’nin yakın siyasi tarihindeki en derin etkisinin, “Apo hareketi” olarak başlayıp daha sonra PKK’nın şekillenip büyümesi olduğuna dair yorumlar sıklıkla yapılmakta. Esat Oktay Yıldıran’ın, hapishanedeki uygulamaların arkasındaki isim olarak gösteriliyor.
Ortaya çıkan tepkiler
Ad değişikliği ve anma bilgisi duyulunca sosyal medyadan eleştiri mesajları yağdı.
Siyasi şahsiyetlerin yorumları
CHP İstanbul Milletvekili Oğuz Kaan Salıcı, “Ne oluyor, 60 kişinin işkence sonucu ölümünden mesul kişiyi çocuklarımıza kahraman olarak mı anlatmak istiyorsunuz? Anti-darbe söylemlerinizin değeri kayboluyor. Bu yaptığınız, 12 Eylül’le yüzleşmek değil, barış yapmak olarak adlandırılır” ifadesini kullandı.
Parti temsilcilerinin reaksiyonları
DEVA Partisi Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu, “Bu nasıl bir rezalet? İnsaniyet adına kabul edilemez suçlar işleyen bir işkenceciyi okulun ismi olarak belirlemişler. Milli Eğitim Bakanlığı, bu bir suçtur. Acaba öğrencilerin de onun gibi olmasını mı arzuluyorsunuz?” diye sordu.
DEVA Partisi Genel Başkan Yardımcısı ve Mersin Milletvekili Mehmet Emin Ekmen, “Cumhur İttifakı ne anlama geliyor? İşkenceci Esat Oktay Yıldıran’ın isminin bir okula resmi bir törenle verilmesi ve kimsenin ‘biz ne yapıyoruz’ diye sormamasıdır” dedi.
Saadet Partisi Grup Başkanvekili ve İstanbul Milletvekili Bülent Kaya ise şöyle bir değerlendirme yaptı: “12 Eylül Darbesi sonrasında Diyarbakır Hapishanesinde İç Güvenlik Komutanı olarak hizmet veren işkenceci komutan Esat Oktay’ın isminin İzmir’de bir okula verilmesi AKP’nin ulaştığı acı verici durumu yansıtıyor.”
Diyarbakır Hapishanesinin güncel durumu
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2022 yılında yapmış olduğu bir açıklamada, hapishanenin zulüm olaylarına sahne olduğunu belirtmiş ve buranın “hafıza merkezi” olarak işlev göstereceğini söylemişti. Müzenin 3 Eylül 2024 tarihinde açılması planlanmaktaydı.
Esat Oktay Yıldıran’ın ölümü
Esat Oktay Yıldıran, 22 Ekim 1988 tarihinde İstanbul Ümraniye’de, eşi ve iki çocuğu ile birlikte bindiği toplu taşıma aracında gerçekleşen saldırı sonucu öldürüldü, suikastı PKK üstlendi.