Eksi Netle Üniversiteye Yerleşim Artıyor: Baraj Puanı Kaldırıldı
Baraj Puanı Uygulamasının Kaldırılmasıyla Artan Eğilim
2022 yılında Yükseköğretim Kurulu (YÖK) tarafından baraj puanı uygulamasının kaldırılması, üniversiteye yerleşen öğrenci sayısında önemli bir artışa yol açtı. Özellikle, sıfır veya eksi netle lisans ve ön lisans programlarına yerleşen öğrencilerin sayısı her yıl artış gösteriyor. 2023 yılında 107, 2024 yılında 203 ve bu yıl itibarıyla 179 adayın eksi netlerle yükseköğretim programlarına girdiği tespit edildi. Hatta bazı öğrencilerin olumlu burs kazanımları da dikkat çekiyor.
Eksi Netle Kazanılan Programlar
Öğrencilerin eksi netle kazandığı bölümler, genellikle sağlık alanında yoğunlaşıyor. Diyaliz, patoloji laboratuvar teknikleri, fizyoterapi ve odyometri gibi programların yanı sıra; bilgisayar destekli tasarım, çocuk gelişimi, aşçılık, sosyal hizmet, mimari restorasyon, uluslararası ilişkiler ve grafik tasarımı gibi çeşitli alanlarda da öğrenci kabul ediliyor. Bu da sektördeki ihtiyaçların ve öğrencilerin temel yeterliliklerinin dengesizleşmesine yol açıyor.
Yükseköğretim Testlerine Yönelik Yeni Düzenlemeler
Baraj puanının kaldırılmasının ardından, Temel Yeterlilik Testi (TYT) ve Alan Yeterlilik Testleri (AYT) için geçerli olan şartlar esnetildi. TYT’de yalnızca Türkçe veya Matematik testlerinden 0,5 net çıkartan adayların, 2 yıllık programlara başvurabilme hakkı elde etmesi sağlandı. 4 yıllık lisans programları için ise AYT’de ilgili testlerden en az birinde 0,5 net yapmanın yeterli hale gelmesi, diğer testlerdeki eksi netlerin de puan hesaplamalarına dahil edilmesine neden oldu.
Eğitimcilerden Çözüm Önerileri
Uzman eğitimciler, bu durumun olumsuz sonuçlarını en aza indirgemek için iki temel çözüm önerisi sunuyor. İlk olarak, adayların puanlarının hesaplanabilmesi için tüm testlerden en az yarım net çıkarma zorunluluğu getirilmesi önerilmektedir. İkinci öneri ise, toplam netin sıfırın altında olması durumunda puan hesaplamasının yapılmamasıdır. Eğitim uzmanlarına göre, mevcut sistemde yeterli bir düzenleme yapılmadığı sürece eksi netle üniversiteye yerleşme konusundaki tartışmalar devam edecek ve bu durum hem eğitim sistemini hem de üniversitelerin niteliğini sorgulamaya yol açacaktır.
Kısa Yorum
Baraj puanının kaldırılması, öğrencilerin yükseköğretim fırsatlarına erişimini geçici olarak artırsa da, nitelikli eğitim için sürdürülebilir bir çözüm oluşturmadığı açıktır. Eğitim sisteminin kalitesi ve öğrenci yeterlilikleri üzerinde ciddi bir etki yaratacak yapısal değişikliklerin yapılması artık kaçınılmaz hale gelmiştir. YÖK’ün, üniversitelerin eğitim kalitesini artıracak önlemler alması için acilen harekete geçmesi gerektiği düşünülmektedir.