Yeni Eğitim Yılı: Aileler İçin Zorluklarla Dolu Başlangıç
Eğitimdeki Eşitsizlikler Derinleşiyor
Ankara – 2023-2024 eğitim-öğretim yılı, günümüzde birçok aile için sorunlu bir başlangıç yaptı. Her ne kadar öğretim kademeleri değişse de, ailelerin eğitim masrafları ve sorunları aynı kalıyor. Okula hazırlık sürecinde defter, kalem, çanta, forma ve okul bağışları masrafları, çalışan aileler için büyük bir yük oluşturuyor. Eğitim, bir hak olmaktan çok lüks bir hizmet haline geliyor.
Ailelerin Okul Masrafları ve Talepleri
Yeni eğitim yılı öncesinde işçi, emekçi ve kadınlarla yapılan görüşmelerde karşılaşılan ortak durum, okul kayıt işlemlerinde bağış ve kayıt parası talep edilmesi. Kırtasiye malzemeleri ve formalar ise giderek pahalılaşıyor. Eğitim çağındaki çocukları olan ailelerin en büyük isteği ise okullarda bir öğün ücretsiz ve sağlıklı yemek verilmesi.
Ekonomik Zorluklarla Mücadele
Üç çocuğu olan inşaat işçisi Osman, okulların açılması öncesinde kaygılarını paylaşıyor: “Çanta ve içindeki malzemeler için ciddi harcama yapmamız gerekiyor. Okul aidatı, harçlık ve öğretmenlerin talepleri derken, hangi markette daha ucuz bulabiliriz diye araştırmak zorundayız.” Osman, eskiden uygulanan ücretsiz ikramların yerini alacak sağlıklı beslenme hizmetinin olmadığını vurguladı.
Çift Çalışma Zorunluluğu
Belediye işçisi iki çocuk babası ise, her şeyin masraf olduğunu belirtiyor: “Eşimin yardımı olmadan bu masrafları karşılayamam. Devlet okullarında dahi bağış ve kayıt parası istenmesi, eğitimin nasıl bir lüks haline geldiğini gösteriyor.”
Kreş Sorunları ve Destek İhtiyacı
Çocuklarını kreşe göndermek zorunda kalan OSTİM’de çalışan bir işçi, kreş masraflarının aile bütçesine büyük bir yük getirdiğinden bahsediyor: “Aylık masraf 20 bin TL’yi geçiyor. Kreşler, yalnızca yaşamak için değil, eğitim için de yeterli değil.” Kreşlerin yetersizliğine dikkat çekiyor ve devletin bu konuda bir şeyler yapması gerektiğini ifade ediyor.
Kadınların Sesleri ve Talepleri
Tuzluçayır Kadınları Dayanışma Derneği’nde yapılan görüşmelerde, kadınlar çocuklarının eğitim masraflarını karşılayacak durumda olmadıklarını dile getiriyor. Eğitimde eşitliği sağlamak amacıyla “aile yılı” olarak ilan edilen süreçte, çocukların sağlıklı beslenme ihtiyacının da göz önünde bulundurulması gerektiği vurgulandı. Kadın dayanışmasının önemine dikkat çekiliyor.
Eğitim Bütçesi ve Gerçekler
Milli Eğitim Bakanlığı’nın 2025 yılı bütçesi 14 trilyon 731 milyar TL olarak açıklanırken, eğitimdeki ihtiyaçları karşılamada yeterli olmadığı görülüyor. OECD ve TÜİK verilerine göre, Türkiye’de her 5 çocuğun 1’i okula aç gidiyor, 10 aileden 1’i ise çocuğuna yeni kıyafet alamıyor.
Editör Yorumu
Yeni eğitim yılı ile birlikte ailelerin karşılaştığı zorluklar, eğitim sistemindeki derin eşitsizlikleri gözler önüne seriyor. Karşılaşılan maddi yükler, eğitim hakkının ne denli sınırlı olduğunu gösteriyor. Devletin, eğitim masraflarını azaltmak ve çocukların sağlıklı bir şekilde eğitim almasını sağlamak adına daha kapsamlı politikalar geliştirmesi şart. Bu yıl “aile yılı” ilan edilmesine rağmen, ailelerin yaşadığı ekonomik zorlukları gidermek ve eğitimde eşitliği tesis etmek için somut adımlar atılmalıdır.