BRICS Zirvesi: İklim Adaleti İçin Kaynak Tabanlı Çözümler Gerekiyor
BRICS Zirvesi’nin Önemi
Rio de Janeiro’da gerçekleştirilen BRICS Zirvesi, yalnızca küresel jeopolitiğin yeniden şekillenmesini değil, aynı zamanda iklim adaletsizliğinin derinleşen boyutlarını da gözler önüne serdi. Brezilya, Çin, Hindistan, Güney Afrika ve Rusya’nın liderleri, gelişmiş ülkelerden finansal yükümlülüklerini yerine getirmelerini talep etti. İklim geçişinin gerekli olduğunu vurgulayan liderler, bunun tarihsel sorumluluğu olan ülkeler tarafından üstlenilmesi gerektiğini belirtti.
Lula da Silva’nın Açıklamaları
Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva, zirvenin açılışında yaptığı konuşmada, iklim değişikliği ile mücadelenin yalnızca politik söylemlerle değil, somut kaynaklarla desteklenmesi gerektiğini ifade etti. "İnkârcılık ve tek taraflılık, geçmiş kazanımları erozyona uğratıyor. Geleceğimizi tehdit ediyor," diyerek katılımcılara güçlü bir mesaj gönderdi.
Küresel İklim Müzakereleri ve Çelişkiler
Zirvede yer alan ortak bildiri, "İklim finansmanı, gelişmiş ülkelerin gelişmekte olanlara karşı sorumluluğudur," ifadeleriyle dikkat çekti. Bu açıklama, yıllardır tartışılan ama genellikle belirsiz kalan bir ilkeyi yeniden gün yüzüne çıkardı. Karbon emisyonlarının azaltılmasının ötesinde, geçiş sürecinin adil olmasının ve kimsenin geride bırakılmamasının önemine vurgu yapıldı.
BRICS İçindeki Çelişkiler
Ancak zirve, BRICS ülkeleri arasındaki çelişkileri de gün ışığına çıkardı. Fosil yakıtların terk edilmesi gerektiği ifade edilirken, gelişmekte olan ekonomilerde petrolün hâlâ önemli bir rol oynamaya devam edeceği belirtildi. Brezilya Çevre Bakanı Marina Silva, Amazon açıklarında yapılacak petrol aramaları hakkında şunları söyledi: “Dünya çelişkilerle dolu. Önemli olan, bunları aşma iradesine sahip olmaktır.”
Radikal İşbirliği Modelleri
İklim krizindeki çelişkilerin yanı sıra, çözüm yolları da gündeme geldi. BRICS liderleri, Avrupa Birliği’nin karbon sınır vergisi ve ormansızlaşma karşıtı yasalarını eleştirerek bunları "çevre kisvesi altında ayrımcı korumacılık" olarak nitelendirdi. Bu tür düzenlemeler, gelişmekte olan ülkelerin kalkınma stratejilerini olumsuz yönde etkileyebiliyor.
Umut Veren Gelişmeler
Zirveden çıkan umut verici haberlerden biri, Brezilya’nın öncülüğünde oluşturulan ve ormanları korumayı hedefleyen "Tropical Forests Forever Facility" fonuna Çin ve Birleşik Arap Emirlikleri’nin yatırım yapmayı planladığı yönünde. Paris Anlaşması’nın ötesine geçerek yeni nesil iklim dayanışmasına kapı aralayabileceği ifade edilen bu tür fonlar, gelecekte umudun bir kaynağı olabilir.
Sonuç: Adalet Kaynakla Sağlanmalı
BRICS Zirvesi, bir kez daha bize hatırlatıyor ki iklim krizi ile mücadelede yalnızca karbon emisyonları değil, aynı zamanda iklim adaleti de göz önünde bulundurulmalıdır. Geleceği kurtarmak için adaletin lafla değil, somut kaynaklarla sağlanması gerektiği gerçeği, BRICS ülkelerinde giderek daha fazla yankı buluyor.