Zorunlu Eğitim Sisteminde Değişim Talepleri: Yeni Modeller Üzerine Görüşler
36 Binden Fazla Katılımcı ile Gerçekleştirilen Araştırma Sonuçları
Memur-Sen ve Eğitim-Bir-Sen Genel Başkanı Ali Yalçın, “4+4+4” sistemine yönelik gerçekleştirilen kapsamlı bir araştırmanın sonuçlarını paylaştı. Araştırmaya öğretmenler, öğrenciler ve veliler de dâhil olmak üzere 36 binden fazla katılımcı katıldı. Bu çalışmada, liselerde "2+2" olarak adlandırılan 2 yıl zorunlu, 2 yıl isteğe bağlı eğitim modelinin en fazla destek bulan alternatif olduğu ortaya çıktı.
Türkiye Genelinde Veri Toplama Faaliyetleri
Eğitim-Bir-Sen Elazığ 1 No’lu Şube Başkanı İbrahim Bahşi, Hakimiyet Gazetesi’ne yaptığı açıklamada, “Zorunlu Eğitim Sistemi’ne Yönelik Saha Araştırması”nın, Türkiye genelinden öğretmen, yönetici ve veli katılımı ile gerçekleştirildiğini belirtti. Araştırmaya 81 ilin eğitimcileri ve 75 ilden öğrenci katıldı. Toplamda 36,118 kişilik bir grup üzerinde yapılan araştırma, farklı coğrafi bölgelerdeki eğitim deneyimlerini ve beklentilerini ortaya çıkardı.
Katılımcıların Cinsiyet ve Eğitim Durumu
Araştırmaya katılanların demografik analizi şöyle gerçekleşti: 17,762 öğretmen, 7,034 okul yöneticisi, 5,415 lise öğrencisi ve 5,907 veli. Katılımcıların il dağılımı, Türkiye’nin nüfus yapısını ve kamu çalışanlarının coğrafi dağılımını yansıtacak şekilde dengelendi. Ağırlıklı olarak İstanbul, Ankara ve İzmir gibi büyük şehirlerden yoğun katılım sağlandı.
Cinsiyet Dağılımı
Yönetici ve öğretmen katılımcılarının cinsiyet dağılımı ise şöyle: Yönetici profili, %86,8 erkek ve %13,2 kadın; öğretmenler arasında ise kadın katılımcılar %59,6, erkekler %40,4 oranındadır. Öğrencilerin cinsiyet dağılımı %54 kız, %46 erkek; velilerde ise %51,6 kadın, %48,4 erkek olarak kaydedilmiştir.
Zorunlu Eğitim Süresine Yönelik Beklentiler
Araştırmanın dikkat çeken bulgularından biri, katılımcıların mevcut 12 yıllık zorunlu eğitim süresini uzun bulduğudur. Öğretmenlerin %93,8’i, okul yöneticilerinin %97,1’i, öğrencilerin %78,5’i ve velilerin %78,8’i eğitim süresinin kısaltılması gerektiğini savundu. Sadece %2’nin altında bir kesim, eğitim süresinin uzatılması gerektiğini düşünmektedir.
Katılımcıların Ekonomik Beklentileri
Katılımcılar ayrıca, mevcut eğitim süresinin iş dünyasının beklentilerini karşılamadığını belirtmiş ve öğrencilerin iş hayatına atılmasını engellediği görüşünü paylaşmışlardır. "Zorunlu eğitim süresinin toplum ve iş hayatının beklentilerine uygun olmadığı" düşüncesi öğretmenlerde %75,2, yöneticilerde %82,8, velilerde %58,9 olarak ifade edilmiştir.
Mesleki Yönlendirmede Eksiklikler
Araştırma, katılımcıların zorunlu eğitim süresince öğrencilerin meslek seçimlerine yeterince yönlendirilmediğini düşündüğünü gösterdi. "Yeterli yönlendirme yapılmıyor" diyenlerin oranı öğretmenlerde %66,6, yöneticilerde %71, velilerde %50, öğrencilerde ise %33 olarak kaydedilmiştir.
Yeni Eğitim Modellerine Yönelik Eğilimler
Araştırmada en fazla destek gören eğitim modelleri "3+1" (3 yıl zorunlu + 1 yıl isteğe bağlı) ve "2+2" (2 yıl zorunlu + 2 yıl isteğe bağlı) olarak belirlenmiştir. "2+2" modeline destek verenlerin oranı öğretmenlerde %34,5, yöneticilerde %32,5, öğrencilerde %38,9, velilerde ise %28,6 olarak belirlenmiştir.
Eğitim-Bir-Sen olarak, bu araştırmanın sunduğu verileri ilgili taraflara iletmeyi ve öğretmen atama süreçleri, ek ders saatleri ve özlük hakları gibi konularda bir yol haritası oluşturmayı hedefliyoruz. Araştırma bulguları, mevcut eğitim sisteminin sadece süresel değil, içerik ve yapı açısından da yeniden değerlendirilmesi gerektiğinin altını çizmektedir.