Temmuz Ayı Üretici ve Market Fiyat Analizi: Gida Maliyetleri Artıyor
TZOB Genel Başkanı Bayraktar’ın Değerlendirmesi
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Temmuz ayı itibarıyla üretici ve market fiyatlarını değerlendirdi. Bayraktar, bu ay markette toplam 37 ürünün 19’unda fiyat artışı, 17’sinde ise fiyat azalışı görülmesiyle dikkat çekti.
Fiyat Değişimlerinin Detayları
Bayraktar, Temmuz ayında en fazla fiyat artışı gösteren ürünlerin hem üreticide hem de markette limon olduğunu belirtti. Aksine, markette en çok fiyatı düşen ürün kabak, üreticide ise yeşil soğan olarak kaydedildi. Temmuzda gerçekleştirilen analizde, market fiyatlarındaki değişiklikler üretim maliyetleri ve tedarik zincirindeki faktörlerle de ilişkilendirildi.
Girdi Maliyetlerindeki Yükseliş
Analizlerde Bayraktar, İran-İsrail çatışmalarının gübre fiyatlarını etkileyerek %40’a varan artışlar yarattığını hatırlattı. Gübrelerin yanı sıra, mazot fiyatlarının da %9.3 artarak yıllık %23.4’lük bir yükselişe işaret ettiğini kaydetti. Tarımsal üretim sürdürülebilirliği açısından, girdi maliyetlerindeki bu artışlar çiftçilere yönelik stratejik tedbirlerin alınmasını zorunlu kılıyor.
Üretici ve Market Fiyat Farkları
Fiyat Farklarının En Yüksek Olduğu Ürünler
Bayraktar, Temmuz ayında üretici ve market arasındaki fiyat farkının en fazla %613.8 ile karpuzda görüldüğünü dile getirdi. Karpuz, 1.18 TL’den 8.42 TL’ye; patlıcan 7.50 TL’den 29.68 TL’ye; salatalık 6.00 TL’den 22.52 TL’ye yükseldi. Ayrıca Temmuz ayında, 29 ürünün 10’unda fiyat artışı gerçekleşirken, 14’ünde fiyat düştü.
Üreticide Sıkça Görülen Fiyat Düşüşleri
Analizlerde, üretimde en çok fiyat düşüşünün %41.2 ile yeşil soğanda gözlemlendiğini belirten Bayraktar, bu durumu %41 ile karpuz, %39.1 ile patates ve %38.5 ile patlıcanın izlediğini ifade etti.
Fiyat Değişimlerinin Nedenleri
Talep ve Arz Dinamikleri
Bayraktar, kırmızı ve yeşil mercimek fiyatlarının yeni sezonda rekolte düşüklüğü nedeniyle arttığını belirtirken, sivri biberde talep artışının fiyatları yukarı yönde etkilediğini vurguladı. Patlıcan ve kabakta ise artan arzın fiyatları düşürdüğü gözlemlendi. Öte yandan, yumurta fiyatlarındaki artışın arz ve talep dengesindeki değişimlerden kaynaklandığı ifade edildi.
Geleceğe Dair Öngörüler
Tarımsal üretimle ilgili gelecekteki tahminler, girdi maliyetlerinde ve piyasa dinamiklerinde süregelen belirsizliğin yanı sıra, özellikle gıda fiyatlarındaki dalgalanmaların da devam edeceği yönünde. Uzmanlar, çiftçilerin sürdürülebilir gelir sağlama konusunda stratejik adımlar atmasını öneriyor.
Bu veriler, tarım ürünleri fiyatlarının artış gösterdiği bir dönemde alevlenen maliyet baskılarının yanı sıra, istikrarlı bir gıda arzı sağlamak için gereken önlemleri de gündeme getiriyor. Üretimde ve fiyatlarda görülen dalgalanmaların sektörel düzeyde nasıl yönetileceği, ekonomik istikrar açısından kritik öneme sahip.