Eğitim Dönemi Sona Erdi, Staj Dönemi Başladı: Öğrenciler ve İşletmeler için Bilmeniz Gerekenler
Staj Zorunluluğu ve İşletmelere Destek
Eğitim dönemi sona ererken, öğrenciler için staj süreci de başlamış bulunuyor. Staj, meslek lisesi, meslek yüksekokulu ve üniversite öğrencileri için zorunlu bir aşama. Ancak, işyerleri için stajyer çalıştırma zorunluluğu olmasına rağmen birçok işletme bu sorumluluktan kaçınıyor. Devletin desteği ile beraber Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi, Ulusal Staj Programı (USP) uygulamasıyla bu durumu düzeltmeye çalışıyor.
Hangi İşletmeler Stajyer Çalıştırmak Zorunda?
Genel olarak, 10 ve üzeri çalışana sahip işletmeler stajyer çalıştırmak zorundadır. Stajyer sayısı, işletmenin toplam personel sayısının %5’inden az, %10’undan fazla olamaz. İşletmelerin bu zorunluluğa uymaması durumunda, belirli ceza ödemeleri gerekecektir.
Staj Ücretleri
Staj Ücrti Ne Kadardır?
Stajyerlere ödenecek maaş, çalıştıran işletmenin büyüklüğüne göre değişiklik gösterir. 20 ve üzeri çalışanı olan işletmeler, her stajyere net asgari ücretin %30’u kadar, yani güncel verilere göre 6.631 TL ödeme yapmak zorundadır. 20’den az çalışanı olan işletmeler ise her stajyer için asgari ücretin %15’inden az bir ücret ödeyemez; bu tutar ise 3.315 TL’dir. Stajyer çalıştırmayı tercih etmeyen birçok işletme, berat ederken bu cezaları ödemeyi tercih ediyor.
Devlet Destekleri
Devlet, işletmelere stajyerlere ödeyecekleri ücretin belli bir kısmında destek sağlamaktadır. 20’den fazla çalışanı olan işletmeler için yapılan yardım, ödenen ücretin %33’üdür, bu da güncel asgari ücretle stajyer başına 2.210 TL yapmaktadır. 20’den az çalışanı olan işletmeler için ise, devlet desteği miktarı ödenen ücretin %66’sını, yani 4.400 TL’yi bulmaktadır. İşverenlerin üstlendiği iş kazası ve meslek hastalığı primleri, stajyerler için okulları tarafından karşılanmaktadır, dolayısıyla işverenin böyle bir yükümlülüğü bulunmamaktadır.
Ulusal Staj Programı ile Staj Fırsatları
Özellikler ve Yararlar
Cumhurbaşkanlığı İnsan Kaynakları Ofisi tarafından yürütülen Ulusal Staj Programı, 5 binden fazla kamu kurumu ve 2 binden fazla özel sektör şirketi kapsıyor. 2024 sonu verileri itibarıyla 1.250.000 öğrenci bu programa başvurmuş ve 800.000 öğrenci staj imkânı bulmuştur. Programa katılmak isteyen öğrencilerin, 35 yaş altı, Türkiye, KKTC veya yurtdışındaki üniversitelerde eğitim gören ve not ortalaması 4 üzerinden en az 2 olan kişiler olmaları gerekmektedir.
Başvuru Süreci ve Önemi
Ulusal Staj Programı, yükseköğrenim gören öğrencilerin mesleki bilgi ve becerilerini artırmayı, aynı zamanda staj yaptıkları sektörü daha iyi tanımalarını sağlamaktadır. Örgün eğitim veren lisans programlarının 2., 3. ve 4. sınıf öğrencileri, yurtdışında yüksek lisans veya doktora programına devam eden Türk vatandaşları veya Mavi Kart sahibi öğrenciler de bu programdan faydalanabilmektedir.
Bu staj süresi boyunca, öğrencilerin kariyer hedeflerine ulaşmaları için önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir. Daha iyi bir staj deneyimi, sadece mezuniyet için değil, aynı zamanda iş hayatında ilk adımları atmak için de kritik bir süreçtir. Öğrenciler, burs fırsatları, KYK destekleri ve MEB’in sunduğu imkanlarla da bilgi sahibi olmalı ve fırsatları değerlendirmelidir.
Unutmayın, staj deneyimi, kariyer basamaklarını çıkmak için sağlam bir temel oluşturur. Staj yapacak olan tüm öğrencilere başarılar dileriz!