Kuduzun Önlenmesinde Erken Müdahale Hayati Öneme Sahip

Kuduz Nedir ve Nasıl Bulaşır?

Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Hacer Ceylan Çimendağ, kuduz hastalığının hem insanlar hem de hayvanlar için ciddi bir tehdit oluşturduğunu belirtiyor. Kuduz, merkezi sinir sistemini hedef alan ölümcül bir viral hastalıktır ve enfekte bir hayvanın tükürüğü yoluyla bulaşabilir. Dr. Çimendağ, en yaygın bulaşma yollarından birinin hayvan ısırmaları olduğunu, ayrıca tırmalama ve açık yaralara tükürük teması ile de hastalığın geçiş gösterebileceğini vurguladı.

Kuduz belirtileri, virüs vücuda girdikten 1 ila 3 ay içinde ortaya çıkabildiği gibi bu süre değişkenlik gösterebilir. Erken belirtiler grip benzeri semptomlar (halsizlik, ateş, baş ağrısı) ile başlayabilir. Bunun yanında, ısırılan bölgede ağrı, kaşıntı veya uyuşma da önemli uyarıcı işaretlerdir.

Kuduzun İlerlemesi ve Belirtileri

Dr. Çimendağ, kuduzun ilerleyen evrelerinde merkezi sinir sisteminin etkilenmesiyle birlikte anksiyete, halüsinasyon, ani öfke ve saldırganlık gibi nörolojik belirtilerin görüldüğünü ifade etti. Ek olarak, hastalığın ilerlemesiyle yutma güçlüğü, su korkusu (hidrofobi), ışık hassasiyeti (fotofobi) ve kas spazmları gibi semptomlar da gelişebilir. Kuduz belirtileri görüldükten sonra hastalığın tedavisi mümkün olmamakta ve durum hızla koma ve ölümle sonuçlanabilmektedir.

İlk Müdahale Hayat Kurtarır

Hayvanla temasta bulunulduğunda atılması gereken ilk adımlar hakkında bilgi veren Dr. Çimendağ, "Yarayı en az 15 dakika boyunca bol su ve sabunla yıkayın. Mümkünse sabunlu suya ek olarak alkol veya povidon-iyot gibi antiseptik solüsyonlar kullanın" dedi.

Yarayı kapatmamanın oldukça önemli olduğunu belirten Dr. Çimendağ, en yakın sağlık kuruluşuna başvurmanın kritik olduğunun altını çizdi. Aşı ve immünglobulin uygulamalarının belirtiler başlamadan yapılmasının gerektiğini vurgulayan uzman, "Bu uygulamalar doğru zamanda yapıldığında yüzde 100 koruyucudur ve kuduzdan korunmanın tek etkili yöntemidir" ifadelerini kullandı.

Türkiye’deki Kuduz Vakaları

Türkiye’de kuduz vakalarının en çok Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinde görüldüğünü belirten Dr. Çimendağ, "Kuduz pozitif örneklerin yüzde 97,87’si evcil hayvanlardan kaynaklanıyor. En büyük orana köpekler (%35,3) ve sığırlar (%52,6) sahipken, kediler sadece yüzde 5,03 oranında vaka kaydedilmektedir" açıklamalarında bulundu. Yabani hayvanların ise yalnızca yüzde 2,13’lük bir paya sahip olduğu gözlemlenmiştir. Dr. Çimendağ, evcil hayvanların düzenli aşılanmasının kuduzun insana bulaşmasını önlemede en önemli adım olduğunu ifade etti.

Halkın Bilinçlenmesi ve Önlemler

"Kuduz önlenebilir bir hastalıktır" diyen Dr. Çimendağ, evcil hayvanların düzenli olarak aşılatılması gerektiğinin altını çizdi. Yabani hayvanlarla temastan kaçınmayı ve kuduz şüphesi olan hayvanları yetkililere bildirmeyi öneren uzman, "Kuduz hakkında bilgi sahibi olun ve çevrenizi bilinçlendirin. Hayvan teması sonrası hızlı ve doğru tıbbi müdahale hayati önem taşır" şeklinde uyarılarda bulundu.

---

Sonuç

Kuduz, erken müdahale ile önlenebilir bir hastalıktır ve toplum olarak bu konuda bilinçlenmek esastır. Dr. Çimendağ’ın uyarıları, tüm bireylerin sağlıklarını korumak için dikkat etmeleri gereken önemli noktaları içeriyor. Evcil hayvanların düzenli aşılanması ve dikkatli bir şekilde hareket edilmesi, kuduzun yayılmasını azaltmanın en etkili yolu olacaktır.