LME Temel Metallerde İlk Yarının Değerlendirmesi ve İkinci Yıl Beklentileri
EVRİM KÜÇÜK
2023 yılının ilk yarısı boyunca Londra Metal Borsası’nda (LME) işlem gören temel metallerin fiyatlarında sınırlı bir artış gözlemlendi. Özellikle, arz kesintileri, uluslararası ticaret politikaları ve dolardaki zayıf seyrin etkili olduğu bu süreçte, ikinci yarıda arz fazlası, jeopolitik gerilimler ve talep dengesizliklerinin fiyatların yönünü belirlemesi bekleniyor.
1. Bakır: İstikrarlı Yükseliş
Bakır, yılın ilk yarısında yaklaşık %10 değer kazanarak olumlu bir tablo çizdi. Uygulanan ABD ithalat vergileri nedeniyle LME-CME fiyat farkının oluşması, Avrupa’daki fiziksel bakır stoklarının ABD’ye yönelmesine yol açtı. Bu durum, bakır fiyatlarını destekleyerek 30 Haziran itibarıyla ton başına 10.040 dolara kadar yükselmesini sağladı.
2. Alüminyum: Dengeyi Koruyor
Alüminyum, ABD ve Çin pazarlarındaki talep dengesi ve artan lojistik maliyetler nedeniyle yılın ilk yarısında yalnızca %3’lük bir artışla istikrarlı bir seyrizledi. Çin’in üretim kapasitesinin 45 milyon tonla sınırlandırılması ve Batı’daki enerji kesintileri, fiyatlar üzerindeki destekleyici faktörler arasında yer alıyor. Haziran ayı sonunda alüminyum fiyatı yaklaşık 2.573 dolara yükseldi.
3. Çinko: Düşüş Eğilimi
Çinko, yılın ilk yarısında %7 oranında bir düşüş gösterdi. 30 Haziran itibarıyla çinko fiyatı 2.764 dolar seviyesinde bulunuyor. Artan rafine arzı, çinko üzerinde baskı oluşturarak ilerleyen dönemlerde fiyatların daha da gerilemesine neden olabilir.
4. Nikel: Zayıf Performans
Nikel, yılın ilk yarısında en zayıf performansı sergileyen metal oldu. Endonezya’nın yüksek üretim rakamları ve artan global stok seviyeleri, fiyatları olumsuz etkiledi. Nisan ayında 13.800 dolara kadar inen nikel, Haziran sonunda 15.020 dolardan işlem gördü, yıl itibarıyla yatay bir seyir izledi.
5. Kalay: Dalgalı Fiyatlar
Kalay, yılın en volatil ve güçlü seyreden metali olarak dikkat çekti. Myanmar ve Kongo’da yaşanan arz sıkıntıları sonucunda Nisan ayında kalayın fiyatı 38.000 doları aşarken, yaz aylarına girerken 33.845 dolara düştü. Yılın ilk altı ayında kazancı yaklaşık %15 civarında gerçekleşti. Arz yönlü belirsizlikler devam ederse, kalayın volatilitesinin ikinci yarıda da sürebileceği öngörülüyor.
6. Kurşun: Sınırlı Artışlar
Kurşun, özellikle akü sektöründeki canlı talep sayesinde sınırlı da olsa değer kazandı. Yaz aylarının gelmesi ile otomotiv sektöründeki hareketlilik, fiyatları destekleyici bir etki yarattı. Haziran sonunda kurşun fiyatı 2.025 dolara ulaşırken, yılbaşından bu yana artış yaklaşık %5 seviyesinde oldu.
Gelecek Beklentileri: Arz Riskleri ve Doların Etkisi
2025’in ikinci yarısında LME’de işlem gören metallerin fiyat yönünü belirleyen başlıca faktörler arasında küresel üretim trendleri, doların seyri, jeopolitik gelişmeler ve sanayi talebinin düzeyi ön plana çıkıyor.
Bütün bunların yanı sıra, batıda bakır ve alüminyumda yaşanan üretim kesintileri ile Çin’deki kapasite sınırlamaları, fiyatları destekleyen etkenler arasında yer almakta. Kalay için, Myanmar ve Afrika’daki jeopolitik gerginlikler, tedarik zincirine tehdit oluşturuyor. Kurşun ve çinko için artan maden üretimi ise arz fazlası yaratma riskini beraberinde getiriyor. Özellikle nikelde Endonezya merkezli yüksek üretim, fiyatlar üzerindeki aşağı yönlü baskının temel sebebi olarak öne çıkıyor.
Ticaret Gerginliklerinin Etkileri
Ticaret gerilimleri, özellikle bakır ve alüminyum gibi endüstriyel metallerde ilave baskılar oluşturabilirken, ABD’nin mali sorunlarından kaynaklanan dolar zayıflığı metaller için destekleyici bir unsur olarak öne çıkıyor.
Yeşil Enerji Geçişi ve Altyapı Projeleri
Yeşil enerji geçişi, elektrikli araç üretimi ve altyapı projeleri; özellikle bakır, alüminyum ve nikel gibi metaller için orta vadede pozitif bir destek sağlamaya devam edecek.