Türkiye’nin Otomobil Pazarındaki Vergi Farklılıkları: Sıfır Araç Fiyatları Almanya’ya Göre %70 Daha Pahalı
Otomotiv Pazarında ÖTV Düzenlemeleri Yeniden Gündemde
LenaCars’ın son araştırmasına göre, Türkiye’deki sıfır kilometre araç fiyatları Avrupa ortalamalarına göre %70’in üzerinde bir farkla daha pahalı. 0-5 yaş arası otomobillerdebu fark 2,5 katına kadar çıkarken, 20 yaş ve üzeri araçlarda ise Türk tüketiciler Avrupa’ya göre 5 kat daha fazla ödemek zorunda kalıyor. Yüksek vergi yükü, otomotiv sektöründeki büyüme ivmesini yavaşlatırken, Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ile ilgili olası düzenlemeler yeniden tartışma konusu olmaya başladı.
Selçuk Nazik, LenaCars Genel Müdürü, "Sıfır araç satışları rekor kırdı" haberlerinin ardında yatan gerçekliğe dikkat çekerek, Türkiye’nin araç sahipliği oranının OECD ülkeleri arasında düşük olduğunu belirtiyor. 2024 yılında, her 1000 kişiye 354 motorlu araç düşerken, AB ülkelerinde bu rakam ortalama 570 olarak kaydediliyor. Bu durum, finansal dengeleri etkileyen önemli bir vergi sistemi problemi olduğunu gözler önüne seriyor.
Sıfır Araçlar Almanya’ya Göre %70 Pahalı
Araştırmanın sonuçları, Selçuk Nazik’in vurguladığı gibi, Türkiye’deki sıfır otomobillerin Almanya’ya kıyasla ortalama %70 daha pahalı olduğunu ortaya koyuyor. Nazik, "Vergi politikalarının gözden geçirilmesi ve sürdürülebilir bir yapının ortaya konması gerekiyor" ifadesini kullanarak, vergi yükünün tüketici üzerinde yarattığı baskıya dikkat çekiyor.
Avrupa Ülkelerindeki Otomobil Vergilendirme Sistemleri
- Almanya: İlk tescillerinden itibaren tam elektrikli araçlar motorlu taşıt vergisinden muaf.
- Fransa: Şu anda düşük emisyonlu araçlar için teşvik sağlanırken, yüksek emisyonlu araçlar ek vergilere tabi.
- Birleşik Krallık: Hibrit alım teşvikleri 2022’de sona erdi, 2025 sonrası sıfır emisyonlu araçlar için vergi indirimleri kaldırılıyor.
- Danimarka: BEV’ler için yaklaşık %40, PHEV’ler için %50 kayıt vergisi uygulanıyor.
ÖTV gibi ilave bir vergi sadece Türkiye’de mevcutken, diğer Avrupa ülkelerinde vergilendirme daha çok emisyon esas alınarak yapılıyor, bu da çevresel etkilere duyarlı vergi sistemlerinin önemini vurguluyor.
İkinci El Araçlarda Fiyat Farkı 2,5 Kattan 5 Katra Çıkıyor
Araştırmaya göre, güncel toplam araçların dörtte biri 21 yaş ve üzeri olarak kaydediliyor. Nazik, eski otomobillere olan yüksek talebin ve dolayısıyla fiyatlarının bu kadar yükselmesinin sebebi olarak vergi sistemini gösteriyor. Örneğin, Almanya’da 2000 Euro’ya alınan bir 20 yaşındaki Opel Astra, Türkiye’de 10.000 Euro’ya satılıyor.
Yeni modellerde ise 0-5 yaş arasındaki ikinci el araçların fiyatları Türkiye’de 2,5 kat daha pahalı. Bu durumu, "Vergilendirme sistemimiz, yüksek vergi yükü ve her satışta ikinci ele de yansıdığı için sürekli bir artış söz konusu" şeklinde açıklıyor.
Türkiye’de ÖTV Dilimleri ve Elektrikli Modeller
Motor gücü ≤ 160 kW ve matrah ≤ 1.450.000 TL olan elektrikli araçlar %10 ÖTV diliminde yer alıyor. İşte bu dilime giren bazı modeller:
- BYD Atto 3 Design
- Fiat 500e La Prima HB
- Hyundai Kona Electric
- Peugeot e 2008 GT
- Renault Zoe Intense
Türkiye’deki Hibrit Modeller ve ÖTV Dilimleri
Hibrit araçlarda %30 ve %60 ÖTV dilimleri mevcut. Örnekler:
- %30 ÖTV: BYD Seal U DM-i
- %60 ÖTV: BMW X1 xDrive30e, DS 9 Opera E Tense
Nazik, "Matrah ve dilim aralıklarının güncellenmesi, piyasa koşullarına ve çevre düzenlemelerine uyarlanmalı" diyor. Enflasyonun etkilediği bir ortamda, matrah bazlı vergi sisteminin terk edilmesi gerektiğini belirtiyor. Bu da, otomotiv sektöründeki güveni ve istikrarı artırabilir.
LenaCars Genel Müdürü, "Aksi durumda sürekli dalgalanmalar gözlemlenecek" diyerek, sürdürülebilir bir ekonomik model oluşturmanın önemini vurguluyor. Bu bağlamda, yatırım ve kredi politikalarının da gözden geçirilmesi, Türkiye otomotiv pazarının gelişimini olumlu yönde etkileyecektir.