Trump’dan Lukashenko ile Telefonda Görüşme: Politika Mahkûmlarının Serbest Bırakılabileceği Mesajı
Trump’ın Beklentileri ve Lukashenko ile İlişkiler
ABD Başkanı Donald Trump, geçen ay Belarus’un otoriter lideri Aleksandr Lukashenko ile telefon görüşmesi yaparak birçok kişiyi şaşırttı. Trump, Belarus’un tutuklu bulunan politik mahkûmlarının sayısının azaltılabileceğine inandığını dile getirdi. 5 Eylül’de yaptığı açıklamada, “Bu 1,400 kişinin bir kısmının serbest bırakılacağını düşünüyorum; bu gelişme yakın gelecekte gerçekleşebilir,” ifadelerini kullandı.
Diplomatik Bir Adım
Trump, 15 Ağustos’ta Lukashenko ile yaptığı telefon görüşmesinin ardından, noktası daha çok insan hakları meselesi olan ilişkilerini geliştirmek adına önemli bir adım attığını söyledi. Trump, sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımında Lukashenko’yu "çok saygın bir başkan" olarak nitelendirmişti. Bu tür bir iletişim, Lukashenko için Batı tarafından eleştirilen otoriter yönetimini hafifletme fırsatı sundu.
Politika Mahkûmlarının Durumu
Belarus’taki insan hakları ihlalleri ve siyasi tutuklamalar uzun zamandır tartışma konusu. Valer Kavaleuski, Euro-Atlantic Affairs Agency’nin başkanı olarak, Trump’ın politik mahkûmlar konusundaki vurgusunun “derin bir anlamı” olduğunu belirtti. Kavaleuski, “Trump’ın mesajında insani konuların ön planda olması, Minsk ve Washington arasındaki diyaloğu kolaylaştırıyor,” dedi.
Belirsiz Sayılar ve Siyasi Tutuklamalar
Belarus’taki siyasi tutuklu sayılarının kesin olarak bilinmediğini dile getiren Maryna Kasinerava, insan hakları ihlâllerinin gizlendiğini ifade etti. Vyasna insan hakları merkezi ise 6 Eylül itibarıyla Belarus’ta, politik mahkûm olarak kabul edilen 1,197 kişiyi belgeledi. Uzmanlar, bu kişilerin çoğunun 2020 yılında yapılan ve geniş çapta hileli olarak değerlendirilen seçimlerle bağlantılı olarak tutuklandığını aktarıyor.
Sonuç ve Gelecek Beklentileri
Son beş yılda toplamda 8,532 kişi siyasi suçlamalarla karşı karşıya kaldı ve 7,299 kişi ceza almış durumda. İnsan hakları savunucuları, eğer tutuklamalar devam ederse, birkaç yüz mahkûmun serbest bırakılmasının sistematik bir değişim olmadığını ve bu adımın yalnızca taktik bir manevra olabileceğini vurguluyor.
Sonuç olarak, Trump’ın insan hakları konusuna yaptığı bu vurgu önemli bir iletişim noktası olabilir. Ancak, bu gelişmelerin ardında gerçek bir reform olup olmayacağı, gelecekteki politik atmosferin şekillenmesine bağlı görünüyor.