Gabapentin Kullanımı ve Demans Riski: Yeni Araştırma Endişe Veriyor

Gabapentin’in Demans Üzerindeki Olası Etkileri Üzerine Yapılan Çalışma

Milyonlarca insan, kronik bel ağrısı, sinir sıkışması ve epilepsi gibi hastalıklar için yaygın şekilde reçete edilen "Gabapentin" adlı ilacın, demans riskini artırabileceğini gösteren endişe verici bir araştırma ortaya çıktı. Amerika Birleşik Devletleri’nde gerçekleştirilen bu çalışma, ilacın uzun süreli kullanımına dair önemli sorgulamalar gündeme getirdi.

Gabapentin Nedir ve Nasıl Çalışır?

1990’ların başından beri kullanılan Gabapentin, Pfizer gibi büyük ilaç firmaları tarafından üretilmektedir. Beyinle ilgili aşırı uyarılmaları azaltmak amacıyla gama-aminobütirik asit (GABA) üzerinde etkili olan bu ilaç, birçok kişi tarafından ağrı kesici olarak tercih edilmektedir. Ancak Ohio’daki Case Western Reserve Üniversitesi’nden bilim insanları, bu faydanın yanı sıra ciddi bir risk barındırabileceğini tespit etti.

Demans Riski Artıyor: Korkutan Bulgular

Reçete Artışıyla Demans Riski
Regional Anesthesia & Pain Medicine dergisinde yayınlanan çalışmada, 2004-2024 yılları arasında Gabapentin reçete edilen 26,000’in üzerinde hasta incelendi. Sonuçlar, Gabapentin’i en az altı kez reçete ettiren hastaların, 10 yıl içinde demans teşhisi alma olasılığının %29 oranında arttığını ortaya koydu. Ayrıca, bu hastalarda hafif bilişsel bozukluk riskinin %85 kadar yükseldiği dikkat çekti.

Yaş Gruplarına Göre Farklılıklar
Araştırma, yaş gruplarına göre farklı sonuçlar da içeriyor. Özellikle, 35-49 yaş arası bireylerde demans riskinin iki katına, hafif bilişsel bozukluk riskinin ise üç katından fazla arttığı görüldü. 18-34 yaş grubunda ise belirgin bir risk artışı tespit edilmedi.

Yüksek Dozun Tehlikesi

Araştırmada dikkat çeken bir diğer bulgu, ilacın kullanım sıklığı ile ilgili. Gabapentin’i 12 veya daha fazla kez reçete ettiren hastalar, sadece 3 ila 11 kez reçete ettirenlere kıyasla, demans geliştirme olasılığının %40, hafif bilişsel bozukluk riskinin ise %65 daha yüksek olduğu ortaya kondu.

Bilim İnsanlarının Uyarıları

Araştırma ekibi, elde edilen bulguların Gabapentin ile demans veya bilişsel gerileme arasında bir ilişki olduğunu gösterdiğini belirtti. Ancak uzmanlar, bu sonuçların dikkatle yorumlanması gerektiği konusunda hemfikir. Alzheimer Araştırma Birliği’nden Dr. Leah Mursaleen, çalışmanın sadece bir ilişki sunduğunu, ilacın doğrudan risk artırdığına dair bir kanıt olmadığını ifade etti. Ayrıca, hastaların ne kadar süreyle ve hangi dozda ilaç kullandığına dair önemli verilerin eksik olduğunu vurguladı.

Fiziksel Aktivite ve Ağrı İlişkisi
Edinburgh Üniversitesi’nden Profesör Tara Spires-Jones ise, Gabapentin kullanmayı gerektirecek kadar ağır kronik ağrısı olan bireylerin fiziksel aktiviteden uzak kalma ihtimalinin, demans riskini etkileyen başka bir faktör olabileceğine dikkat çekti.

Ne Yapmalısınız?

Uzmanlar, bu endişe verici bulgular ışığında hastaların doktorlarına danışmadan ilaçlarını bırakmamaları gerektiğini vurguluyor. Özellikle uzun süreli ve yüksek dozda Gabapentin kullanan hastaların, bilişsel sağlıklarının yakından takip edilmesinin önemini belirtmektedirler. Eğer bu ilacı kullanıyorsanız ve hafızanızla ilgili endişeleriniz varsa, durumu mutlaka hekiminizle paylaşmalısınız.

Kısa Yorum

Bu araştırma, Gabapentin’in uzun süreli kullanımının bilişsel sağlık üzerindeki olası etkilerini gözler önüne serdi. Bilinçli bir kullanıcı olarak, bu tür riskler hakkında bilgi sahibi olmak, daha sağlıklı bir yaşam için atılan adımlarda önem taşımaktadır. Sağlıklı yaşamak adına düzenli doktor kontrolleri ve bilinçli ilaç kullanımı, yaşam kalitesini artıracak unsurlardır.