Küresel Ticaret 2025’te %7 Büyüyecek: Doğu Asya ve Afrika’nın Yükselişi

Küresel Ticaretin Geleceği

UNCTAD verilerine göre, küresel ticaretin 2025 yılı itibarıyla %7 oranında büyümesi ve 2,2 trilyon dolarlık ek değer yaratması bekleniyor. Bu büyümenin en kritik özelliği, fiyat artışlarından değil, ticaret hacimlerindeki artıştan kaynaklanacak olması. Özellikle gelişen pazarların etkisi, ticaret dinamiklerini yeniden şekillendiriyor.

Doğu Asya’nın İhracattaki Başarısı

Doğu Asya, son bir yılda %9’luk ihracat artışı ile dünya ticaretinin lokomotifi konumuna geldi. Bölge içi ticaret de %10’luk bir artış gösteriyor. Çin’in ABD tarifeleri sebebiyle ihracatını yeni pazarlara yönlendirmesi, bu artışta önemli bir rol oynuyor.

Afrika’nın Güçlü İvmesi

Afrika, ithalatını %10, ihracatını ise %6 oranında artırarak güçlü bir ivme yakalamış durumda. Gelişmekte olan ekonomiler arasında Güney-Güney ticaret akışları, %8’lik bir büyüme ile global ticaretin kalıcı güçleri haline geliyor.

Elektronik Ürünlerde Dikkat Çekici Artış

Küresel ticaretin belkemiğini oluşturan imalat sektöründe, elektronik ürünler yapay zekâ talebinin etkisiyle %14 oranında büyüme kaydetti. Ancak tarım sektörü hızlı bir toparlanma sürecine girmişken, enerji ve otomotiv sektörlerinde zayıflama gözlemleniyor. Özellikle ham petrol ve LNG akışları azalırken, küresel otomotiv ticareti yıl genelinde %4 oranında geriledi.

Friendshoring ve Nearshoring Dinamikleri

Pandemi sonrası tedarik zincirlerinde meydana gelen yeniden yapılanma 2025 yılında hız kazanacak. UNCTAD’a göre ülkeler, siyasi olarak uyumlu ticaret ortakları ile ilişkilerini güçlendirerek, küresel ticaretteki kırılmaların kalıcı bir yapıya dönüşmesine katkıda bulunacak.

Denizcilik Sektöründe Değişim

Doğu Asya ve Afrika’nın artan yüzdesi, gelişen pazarların dönüşü ve yükselen Güney-Güney akışları, 2026’ya girilirken denizcilik sektöründe ticaret rotalarının yeniden belirlenmesine yol açıyor. Çin, 2025 yılının ilk 11 ayında 1 trilyon dolarlık ticaret fazlası ile rekor kırarken, ABD ile olan ticaret %29 oranında düştü. ABD-Çin konteyner taşımalarındaki yapısal gerileme, Çin’in yeni pazarlarındaki talep boşluğunu fazlasıyla doldurdu.

Çin İhracatında Coğrafi Dönüşüm

Amerikalı konteyner takip platformu Vizion, Çin ihracatındaki yön değişimlerini şu şekilde özetliyor:

• ABD’ye rezervasyonlar: -%8 ile -%12
• Avrupa’ya rezervasyonlar: +%10 ile +%15
• Afrika’ya rezervasyonlar: +%20 ile +%25
• ASEAN ülkelerine rezervasyonlar: +%6 ile +%8

Vizion, bu değişimi "dikkat çekici bir coğrafi dönüşüm" olarak nitelendiriyor.

Uzman Yorumları

Küresel ticaretteki bu dinamik değişimler, yalnızca ülkelerin ekonomik stratejilerini değil, aynı zamanda yatırım kararlarını da etkiliyor. Gelişmekte olan pazarların güçlenmesi, yeni yatırım fırsatlarını da beraberinde getirirken, risk yönetimi ve lojistik iyileştirmelerini öncelikli hale getiriyor. Özellikle elektronik ürünlerdeki büyüme, teknoloji yatırımlarının artacağına işaret ediyor. Ticaret rotalarındaki değişimler ise denizcilik sektöründe yeni iş modellerini zorunlu kılmaktadır. Bu sebeplerle, yatırımcılar ve işletmelerin stratejilerini yeniden gözden geçirmesi gerekiyor.