Emeklilikte Yaşanan Sorunlarla İlgili Çarpıcı Veriler: DİSK-AR Raporu
Emeklilerin Durumu ve Enflasyon Etkileri
DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, 13 Temmuz 2025’te DİSK Emekli-Sen tarafından düzenlenen "Ankara Emekli Buluşması"nda yayınlanan DİSK-AR araştırması olan “Türkiye’de Emeklilerin Durumu: Emekli Aylıkları, Emekli Sayıları ve Ayrılan Kaynaklar” raporunu kamuoyuyla paylaştı. Raporda vurgulanan ana temas, Türkiye’de emekli aylıklarının enflasyon karşısında nasıl eridiği ve bu durumun emekliler üzerindeki etkileridir.
Emekli Aylıkları ve Sıfırlanan Gelir Payı
Çerkezoğlu, Türkiye’deki emekli sayısının 8 milyonun üzerine çıktığını belirtti. 5510 sayılı Yasa ile emekli aylıklarının büyük ölçüde gerilediğini ve emeklilerin milli gelirden aldıkları payın sıfırlandığını ifade etti. Emekli aylıkları, asgari ücretin altına düşerek, geçim standartlarını tehdit eden bir hal aldı.
Ana talep: Emekli aylıklarının asgari ücret seviyesine yükseltilmesi.
Ekonomik Adaletsizlikler
DİSK, emeklilerin insanca yaşayabileceği bir aylığa sahip olmasının herkesin hakkı olduğunu savunarak arkadaşları sendikalı olmaya davet etti. Çerkezoğlu, emeklilerin sadece enflasyon ile değil, ekonomik büyümelerden de pay almasını gerektiğini vurguladı.
Araştırma Bulguları: Emekliler, Enflasyon ve Sosyal Güvenlik
DİSK-AR tarafından yapılan araştırma, emeklilerin durumuna dair çarpıcı bulgular ortaya koyuyor.
Düşen Emekli Aylıkları
- 2003’te ortalama emekli aylığı, asgari ücretin yüzde 36 üzerinde iken, 2025’te asgari ücretin yüzde 22 altına geriledi.
- 2002’de ortalama emekli aylığının kişi başına GSYH’ye oranı yüzde 46,4 iken, bu oran 2025’te yüzde 29’a düştü.
Emeklilerin Sayısı ve Sosyal Güvenlik Harcamaları
- Emekli aylığı ve hak sahiplerine yapılan ödemelerin GSYH’ye oranı, AB-27 ülkelerinde ortalama yüzde 9,8 iken, Türkiye’de sadece yüzde 3,7 seviyesindedir.
- Sosyal Güvenlik Kurumu’na yapılan bütçe transferi son yıllarda önemli ölçüde düştü.
Emekli Çalışma Oranı
Araştırmaya göre, 2002 yılında emeklilerin iş arama oranı yüzde 36,6 iken, Aralık 2024 itibarıyla bu oran yüzde 65,7’ye yükseldi. Bu durum, emeklilerin geçim kaygıları ve düşük aylıkların sonucunda tekrar iş aramak zorunda kalmasının bir yansıması olarak değerlendirilebilir.
Sonuç ve Editör Yorumu
Türkiye’de emeklilerin durumu, ekonomik eşitsizlik ve sosyal adaletsizlik konularını derinlemesine gözler önüne seriyor. Emekli aylıklarının giderek düşmesi ve enflasyon karşısında erimesi, emeklilerin yaşam standartlarını tehdit ederken; ekonomik büyümeden pay alamamaları da toplumda ciddi bir huzursuzluk yaratıyor.
Önerimiz: Hükümetin, emekli aylıklarını asgari ücret seviyesine çekmesi ve emeklilik sistemi üzerinde köklü reformlar yapması kaçınılmazdır. Ayrıca, emeklilerin taleplerinin dinlenmesi ve sosyal güvenlik sisteminin yeniden yapılandırılması, ülkenin sosyal barışını sağlayacaktır.