Türkiye Ekonomisi İlk Çeyrek Verileri: Büyüme ve İşsizlik Endişeleri

Ekonomik Büyüme Resmi Rakamlarla Ortaya Çıktı

Türkiye’nin gayri safi yurtiçi hasılası (GSYH), 2023 yılının ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 2 oranında büyüme kaydetti. Ancak, bu büyüme rakamları, daha derin bir analiz yapıldığında, genel ekonomik durumu tam olarak yansıtmıyor. Özellikle farklı sektörlerdeki yaşanan sıkıntılar ve işsizlik oranlarındaki artış, bu büyümenin sürdürülebilir olduğuna dair soru işaretleri yaratıyor.

Yıllık Büyüme Hedefleri ve Gerçekler

Hükümetin Orta Vadeli Programı (OVP), 2023 için büyüme hedefini yüzde 4 olarak belirlemişken, ilk çeyrekteki yüzde 2’lik büyüme, hedefe ulaşabilmek için kalan üç çeyrekte yüzde 4,6’lık bir büyümeyi zorunlu kılıyor. Bu durum, ekonomik durumu iyileştirme adına atılması gereken adımları daha da kritik hale getiriyor.

Son Altı Yılın En Düşük Büyüme Oranı

Yıllık büyüme, ilk çeyrek itibarıyla yüzde 2,4 olarak tespit edildi. Ancak, bu rakam son altı yılın en düşük seviyesi. 2016’dan bu yana ortalama büyüme oranları yüzde 4,4 iken, 2021’deki yüksek oran, bu ortalamayı düşüren temel faktör oldu. Bu yılki rakamlar ise, durumu daha da vahim hale getiriyor.

Ekonomik Hava ve Sektörel Etkiler

İlk çeyreğin ekonomik havası, kredi faizlerinin indirilmesi ve olumlu bir siyasi atmosfer ile şekillenmişti. Ancak, 19 Mart’tan sonraki gelişmeler, ekonomik büyümeyi olumsuz etkileyecek gibi görünüyor. İkinci çeyrekte de bu olumsuz havanın devam etmesi bekleniyor ve Türkiye’nin büyük şirketleri bile bu darboğazdan etkileniyor.

İşsizlik Oranları Endişe Verici

Büyümenin yavaşlaması, doğrudan üretim azalışına ve dolayısıyla istihdam kaybına yol açıyor. Görünür işsizlik oranı, Nisan ayında 0,6 puan artışla yüzde 8,6’ya yükseldi. Bunun yanı sıra, atıl iş gücü oranı Nisan ayında yüzde 32,2’ye çıkarak, tarihî bir zirve yaptı. Çalışma çağındaki her üç kişiden birinin işsiz kalması, durumun ne denli ciddi olduğunu gözler önüne seriyor.

Ters Dönüşüm: Büyüme ve İşsizlik İlişkisi

Yıllık büyüme hızının düşmesi ile atıl iş gücü oranı arasında güçlü bir ters ilişki olduğu görülüyor. 2021 sonrası dönemde büyüme yavaşladıkça işsizlik de artıyor. Nisan’da atıl işgücü oranındaki hızlı yükseliş, sektörlerdeki problemleri ve istihdam eksikliğini ortaya koyuyor.

Sonuç

Türkiye’nin ilk çeyrek büyüme verileri, görünür bir büyüme kaydederken, arka planda ciddi işsizlik sorunları ve sektör bazında kayıplarla dolu bir resmi ortaya koyuyor. Tüm bu veriler, önümüzdeki süreçte ekonomik istikrarın sağlanabilmesi için atılması gereken adımlar konusunda kamuoyuna net bir mesaj veriyor.