Türkiye’de Yüksek Eğitimin Özelleşmesi ve Fırsat Eşitliği Meselesi
Yüksek Eğitimin Dönüşümü: Tıp ve Hukuk Alanında Neler Oluyor?
Son dönemde yüksek eğitim sisteminin niteliği ve fırsat eşitliği konuları daha fazla gündeme geliyor. Özellikle tıp ve hukuk eğitimi, giderek özelleşme sürecine girmekte ve bu durum, kamu üniversitelerinde sunulan kaliteli eğitim imkanlarını tehdit etmektedir. Devlet üniversitelerinin sunduğu nitelikli eğitim, yoksul ve orta halli ailelerin çocukları için giderek erişilemez hale gelmektedir. Özel ya da vakıf üniversitelerine ulaşım ise yüksek ücretler nedeniyle birçok öğrenci için bir hayal haline gelmiştir.
Yükseköğretim Kurulu’nun (YÖK) Uygulamaları
YÖK’ün son kararları, devlet üniversitelerinde hukuk kontenjanını 4 bin azaltarak en az 4 bin öğrencinin devlet üniversitelerine giriş hakkını kısıtlamıştır. Bu durumda öğrencilere "git vakıflarda oku" mesajı verilmektedir. Hukuk bölümünden mezun olup iş bulmakta zorlanan gençler varken, bu alanda kısıtlamalara gitmek mantıksızdır. Eleştirel bir bakış açısıyla bakıldığında, devlet üniversitelerinden mezun olan işsiz gençlerin sayısının artması, bu kararların sorgulanmasını gerektirmektedir.
Vakıf Üniversiteleri Üzerine Baskılar ve Baraj Sistemleri
Bazı vakıf üniversiteleri, YÖK ve devlet karşısında girişimlerde bulunarak, üniversiteye giriş barajının kaldırılmasını talep etmiştir. Hedef, devletle rekabet etmelerini kolaylaştırmak ve öğrenci sayısını artırmaktır. Ancak bunun sonucunda, nitelikli öğrencilere kapı açmak yerine, daha az nitelikli öğrencilere de fırsat tanınmakta ve eğitim kalitesi düşmektedir.
Yükseköğretim alanında güvenilir ve eşitlikçi bir yapının sağlanması için baraj sisteminin kaldırılması, eğitimin niteliğini de olumsuz etkilemektedir. YÖK’ün, 2023’te hukuk programındaki barajı kaldırarak, daha düşük başarı kriterlerine sahip öğrencilere kapı açması, eğitimde kalite konusunda şüphe uyandırmaktadır.
Eğitimde Cinsiyet ve Eşitlik Sorunları
Yükseköğretim alanında cinsiyet eşitliğine dair yapılacak reformlar da dikkate alınmalıdır. Özellikle kadın öğrencilerin tıp ve hukuk gibi pek çok alanda daha fazla yer alabilmesi için fırsat eşitliğinin sağlanması gerekmektedir. Devlet üniversitelerinde artacak cinsiyet eşitliği, tüm toplumun yararına olacaktır.
Eğitimde Gelecek: Ne Yapılmalı?
Yükseköğretim alanındaki bu darboğazdan kurtulmak için, üniversitelerin müfredatlarının yeniden gözden geçirilmesi, öğretmen atamaları ve YKS gibi sınav takvimlerinin düzenlenmesi elzemdir. Özelleşme sürecinin durdurulması, devlet üniversitelerinin desteklenmesi ve eğitimin kalitesinin artırılması için etkin politikalar geliştirilmelidir.
Sonuç olarak, yüksek eğitimde yaşanan sorunlar, yalnızca bireyler için değil, ülke için de kritik bir meseledir. Eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması, toplumun her kesiminin nitelikli eğitim alabilmesi için zorunludur. Bu konudaki adımların acilen atılması ve eğitim sisteminin gözden geçirilmesi büyük önem taşımaktadır.