Eğitim Sen: Eğitim Emekçilerinin 29 Yıllık Mücadelesi

Eğitim Örgütlenmelerinin Tarihsel Süreci

Eğitim ve bilim emekçilerinin birlik, dayanışma ve mücadele örgütü Eğitim Sen, 23 Ocak 2024’te 29. kuruluş yıldönümünü kutluyor. Eğitim Sen’in kuruluşu emek ve demokrasi güçlerince sevinçle karşılanırken o dönemin egemen güçleri tarafından kaygıyla izlendi.

İlk Öğretmen Örgütleri ve Mücadeleler

Türkiye’de eğitim ve bilim emekçilerinin örgütlenme pratiği 116 yıllık geçmişe sahiptir. Bu uzun süreçte verilen mücadeleler ve kazanımlar inişli çıkışlı olurken, örgütlenmeler de bazen birbirinin tekrarı şeklinde devam etmiştir. İlk öğretmen örgütü olan Encümen-i Muallimin’nin kuruluşundan, maaş sorunlarına karşı gerçekleştirilen ilk greve kadar eğitim emekçilerinin mücadeleleri tarih boyunca devam etmiştir.

Sendikal Hareketler ve Dernekler

Dernekler ve Birliklerin Kuruluşu

Cumhuriyetin ilk dönemlerinde, eğitim emekçilerinin örgütleri dernek ve birlik adıyla çalışmalarını yürütmüş, bunlardan Türkiye Muallime ve Muallimler Derneği öğretmenliğin sosyal statüsünü iyileştirmeyi amaçlamıştır. Daha sonra sendikaların kurulması ve örgütlenme özgürlüğünün kısıtlanmasıyla eğitim emekçilerinin mücadeleleri farklı boyutlar kazanmıştır.

Sendikaların Kuruluşu ve Mücadeleler

624 Sayılı Devlet Personeli Sendikaları Kanunu’nun yayınlanmasının ertesinde Türkiye Öğretmenler Sendikası (TÖS) kuruldu. Üyelerinin ekonomik ve sosyal haklarını kazanma, koruma ve geliştirmesini amaçlayan TÖS, zamanla üye sayısını artırmış ve etkili bir mücadele örgütü olmuştur.

TÖB-DER ve 1980 Darbesi

TÖB-DER olan 670 şubesi ve 220 bin civarındaki üyesi ile dünyanın en dinamik ve sayılı sivil toplum kuruluşlarından biriydi. Ancak 12 Eylül 1980 askeri darbesinin ardından kapatıldı ve yöneticileri ağır işkencelere maruz kaldı. Bu süreçte eğitim emekçileri büyük zorluklarla karşılaştı ve mücadelelerini sürdürdü.

Eğitim Sen’in Kuruluşu ve Mücadele Süreci

Eğitim Sen, 1990’da Eğitim İş Kolu Kamu Görevlileri Sendikası (Eğitim- İş) ve Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası (Eğit-Sen) olarak kuruldu. 1995’te Eğitim Sen olarak somutlaşan örgüt, sendikal hak ve özgürlüklerden tüm demokratik haklara kadar mücadele etmiş ve emekçilerin sesi olmuştur.

Sendika Bölünmeleri ve İktidar Yanlısı Sendikaların Kuruluşu

Yıllar boyunca eğitim emekçilerinin sendikal örgütlenmeleri farklı kanallarda devam etmiş, bu durum bazı bölünmelere sebep olmuştur. İktidar yanlısı sendikaların kuruluşu ile sendikaların gücü parçalanmış ve mücadele zorlaşmıştır.

Mevcut Durum ve Gelecek Beklentileri

Eğitim Sen, bugün de eğitim emekçilerinin hakları ve eğitim sisteminin geleceği için mücadelesini sürdürmektedir. Ancak devletin baskıları ve tehditleri karşısında eğitim emekçileri zorlu bir mücadele vermektedir. Gelecekte de eğitim emekçileri için laik, bilimsel ve demokratik eğitimde kararlı olmayı sürdüreceklerdir.

Eğitim Sen’in 29. mücadele yılı kutlu olsun.

Eğitimci Yazar*