Eğitim Hakkının İhlali: İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne Ceza
Ayrımcılık ve İhlal Süreci
Otizmli bireyler için eğitim hakkının ihlali konusunda öncü bir karar alındı. Türkiye İnsan Hakları ve Eşitlik Kurumu (TİHEK), İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nü 50 bin TL para cezasına çarptırdı. Bu cezanın gerekçesi, otizmli öğrenci Ozan Barış’ın eğitim hakkının ayrımcılık yoluyla ihlal edilmesi olarak belirlendi. TİHEK, Ozan’ın kayıtlı olduğu okullarda eğitime erişemediğini, evine en yakın uygun okulda özel eğitim sınıfının açılmasının ardından kapatılmasının onu sistem dışına ittiğini tespit etti.
Kamu Otoritelerinin Yetersizliği
Kurul, özellikle İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün, talep edilen özel eğitim ihtiyaçlarını zamanında değerlendirmeyerek ve süreci uzatarak kamu otoritelerinin anayasal yükümlülüklerini yerine getirmediği sonucuna vardı. Raporda, “Otizmli öğrenci kamu idaresinin pasifliği nedeniyle bir yılı aşkın süre eğitim hakkından mahrum kalmıştır. Bu süreçte eğitim hakkının gerektirdiği hassasiyetle hareket edilmemesi, eşitlik ilkesine aykırıdır” ifadelerine yer verildi.
Eğitimde Eşitlik ve Kamu Sorumluluğu
İstanbul İl Milli Eğitim Müdürlüğü’nün öğrencinin eğitime fiilen ulaşmasını sağlamadaki yetersizliği, ayrımcılık olarak değerlendirildi. Avukat Erken, bu kararın yalnızca Ozan için değil, eğitim sisteminin dışında kalan ve eğitim hakkı ihlal edilen birçok engelli çocuk için önemli bir gelişme olduğunun altını çizdi. “Artık kimse ‘okulumuz proje okulu, özel eğitim sınıfı açmayız’ diyemeyecek. Bu karar, kamu kurumlarının yalnızca belgelerde değil, fiil olarak engelli bireylerin haklarını güvence altına alma yükümlülüklerini hatırlatıyor” dedi.
Eğitim Sisteminde Değişim Beklentisi
Bu kararın, Türkiye’de engellilere yönelik sistematik ayrımcılığın belgelenip yaptırıma bağlandığı ilk örneklerden biri olduğu değerlendiriliyor. Eğitim hakkının korunması için gerekli önlemlerin alınması, ileride yapılacak öğretmen atamaları, sınav takvimleri ve müfredat değişiklikleri açısından da büyük önem taşıyor. Eğitim sisteminin sürekli olarak gözden geçirilmesi ve her bireyin eğitim hakkının sağlanması gerektiği bu olayla bir kez daha hatırlatılmış oldu.
Eğitimde eşitlik ilkesinin sağlanmadığı bir ortamda, Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) ve Liselere Geçiş Sistemi (LGS) gibi önemli sınav süreçlerinde de adaletin sağlanacağına dair daha fazla çaba gösterilmesi gerekiyor. Bu tür politikaların nihayetinde, her çocuğun eğitim hakkına ulaşabilmesi için gereken adımların atılması toplumun her kesimi tarafından beklenmektedir.