Nöbetçi Eczaneler
COVID-19 Pandemisi: Beyin Sağlığı Üzerindeki Olumsuz Etkiler Araştırıldı
Yapay Zeka Destekli Çalışma ile Beyin Tarama Verileri Analiz Edildi
University of Nottingham’da Dr. Ali-Reza Mohammadi-Nejad liderliğindeki bir araştırma ekibi, Birleşik Krallık Biyobankası’ndan temin ettikleri 15 binden fazla sağlıklı bireyin verileriyle yapay zeka destekli analiz modelleri geliştirdi. Bu çalışmalar sonucunda, toplam 996 kişinin beyin taramaları üzerinde detaylı bir inceleme gerçekleştirildi.
Araştırma Grupları ve Bulgular
Araştırmaya katılan 996 birey, iki gruba ayrıldı:
- Kontrol Grubu (564 kişi): Pandemi öncesinde iki kez beyin taraması yapılmış olan bireyler.
- Pandemi Grubu (432 kişi): Pandemi öncesinde bir kez beyin taraması yapılmış, pandemiden sonra ise tekrar tarama geçirilen bireyler.
Elde edilen veriler ışığında, gruplar arasındaki beyin taramaları karşılaştırıldığında, özellikle gri ve beyaz madde hacimlerinde önemli değişikliklerin gözlemlendiği belirlendi. Gri madde, karmaşık bilişsel süreçlerin yönetildiği alanlarda bulunurken, beyaz madde ise bu bölgeler arasındaki iletişimi sağlamakta kritik bir rol oynamaktadır.
Beyin Yaşlanması: Bir Belirti
Araştırma kapsamında dikkati çeken bir diğer bulgu ise, Pandemi Grubu’ndaki bireylerde beyin yaşlanmasının hızlandığına dair belirgin işaretlerin tespit edilmesiydi. İlginç bir şekilde, bu kişiler ikinci tarama sırasında COVID-19 geçirmemişti. Bu durum, virüsün değil, sosyal izolasyon, stres ve günlük yaşamda meydana gelen değişimlerin beyin üzerindeki etkilerinin altını çizmektedir.
Bilim insanları: "Bulgularımız, COVID-19 pandemisinin yalnızca enfeksiyonla değil, aynı zamanda beyin sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yarattığını göstermektedir."
Enfeksiyonun Etkisi ve Gelecek Çıkarımları
Nature Communications dergisinde yayımlanan çalışmada, COVID-19 geçiren bireylerin bilişsel işlevlerinde (özellikle işlem hızı açısından) düşüşler yaşandığı da kaydedildi. Oxford Üniversitesi’nden nöroloji ve bilişsel sinirbilim profesörü Masud Husain, "İki grup arasındaki beyin yaş farkı ortalama sadece 5 ay" diyerek elde edilen sonuçların dikkatle değerlendirilmesi gerektiğini vurguladı.
Sonuç olarak, COVID-19’un yalnızca bir solunum yolu hastalığı olmadığı bilimsel olarak kabul edilmiş durumda. Araştırmalar, pandeminin beyin ve sinir sistemi üzerindeki etkilerini de gözler önüne seriyor. Dr. Maxime Taquet, COVID-19 geçiren bireyler arasındaki beyin yaşlanmasının bilişsel yetilerdeki düşüşle örtüştüğünü belirtiyor. Pandemi gibi küresel krizlerin insan sağlığını derin etkiler bırakabileceği ve benzer durumlara hazırlıklı olunması gerektiği sonucuna varıldı.
Kısa Yorum: Bu araştırma, pandemi sürecinin yalnızca fiziksel sağlık üzerinde değil, aynı zamanda zihinsel sağlık üzerinde de derin ve uzun süreli etkileri olabileceğini ortaya koyuyor. Sosyal izolasyonun psikolojik yüklerinin önplanda olduğu bu bulgular, gelecekte benzer durumlara karşı daha iyi hazırlanmamızı sağlayabilir.