Enflasyon ve Teknoloji Sektöründeki Tedarik Zinciri Krizi: Çin’in İhracat Kısıtlamalarının Etkileri

Teknoloji sektörlerinde süregelen ticaret gerilimleri, enflasyonist baskıları artıran yeni bir evreye girdi. Çin’in nadir toprak elementleri üzerindeki ihracat kısıtlamaları, özellikle yarı iletken üretiminde kullanılan kritik malzemelerin tedarik zincirini zorlayarak küresel piyasalarda dalgalanmalara yol açabilir.

Yeni İhracat Kısıtlamaları ve Küresel Etkileri

Reuters’ın haberine göre, Çin hükûmeti, nadir toprak elementlerini ele geçirme ve arıtma süreçlerini sıkılaştıracak kontrol mekanizmaları getirdi. Bu kısıtlamalar, diğer ülkelerin nadir toprak elementlerine olan bağımlılığını artırarak, global tedarik zincirlerinde ciddi aksaklıklara yol açabilir. Özellikle enflasyonist ortamda, bu yeni düzenlemelerin yarı iletken üretimini doğrudan etkileyebileceği düşünülüyor.

Yerel Üretim ve Sürekli Yükselen Maliyetler

Nisan ayında uygulanan mıknatıs ve ham madde ihracatı kısıtlamalarının ardından, yeni düzenlemeler doğrudan yarı iletken üretim sürecini hedef alıyor. Çin, nadir toprak madenciliğinin %70’ini, işleme kapasitesinin ise %90’ını kontrol ederek uzun yıllardır bu alanda stratejik yatırımlar gerçekleştirdi. Yeni kısıtlamalarla birlikte, diğer ülkeler için bu kaynakları temin etmek daha da zorlaşacak.

Küresel Piyasalarda Beklenen Dalgalanmalar

Yabancı şirketlerin nadir toprak elementi ihraç etmek istemesi durumunda özel izin almaları gerekecek. Aynı zamanda, Aralık ayından itibaren bu elementleri içeren ürünler için de düzenlemeler getirileceği belirtildi. Analistler, bu durumu Apple’ın A18 Pro çipi, Nvidia’nın H100 yapay zeka işlemcisi ve Samsung’un dokuzuncu nesil V-NAND bellek yongaları gibi ürünlerin tedarikinde gecikmelere yol açabileceği yönünde değerlendiriyor. Çip üretim ekipmanı tedarikçisi ASML’nin sevkiyatlarında da gecikmeler yaşanabileceği öngörülüyor.

Eski ABD Başkanı Donald Trump, kararın ardından yaptığı açıklamada, 1 Kasım’dan itibaren Çin mallarına %100 gümrük vergisi uygulanacağını duyurdu. Bu gelişme, S&P 500 endeksi üzerinde anında etki yaratarak önemli bir değer kaybı yaşanmasına neden oldu. Uzmanlar, bu tür gelişmelerin enflasyonist baskıları artıracağı ve tüketici fiyatlarının yükselmesine yol açacağı görüşünde birleşiyor.

Sonuç ve Ekonomi Üzerindeki Etkiler

Çin ile ABD arasındaki gerilimlerin artması, küresel teknoloji piyasasında yeni dalgalanmalara yol açma potansiyeline sahip. Artan maliyetler, arz sıkıntıları ve üretim kısıtlamaları, 2021’de kripto madenciliği nedeniyle yaşanan ekran kartı kıtlığını yeniden gözler önüne serebilir. Uzmanların tahminlerine göre, bu durum fiyat artışlarına neden olacak, dolayısıyla döviz piyasasında dalgalanmalar yaşanması kaçınılmaz görünüyor.

Sonuç olarak, teknoloji ürünlerinin fiyat artışları ile çift haneli enflasyon rakamları birbirini beslerken, bu süreçte tüketici harcamalarının azalması ve ekonomik büyümenin yavaşlaması gibi olasılıklar da göz ardı edilemez. Küresel ekonomik dengelerin bu kısıtlamalarla nasıl şekilleneceği ise merakla bekleniyor.