Türkiye’nin Gıda ve Tekstil Sektörlerinde Üretim Krizi: İş Dünyası Zirvesi’nde Önemli Uyarılar

Gıda Sektöründe Derinleşen Kriz

Türk İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) tarafından Antalya’da düzenlenen 26. İş Dünyası Zirvesi’nde, Migros İcra Kurulu Başkanı Ömer Özgür Tort ve Koton CEO’su Dr. Bülent Sabuncu, gıda ve tekstil sektörlerinde yaşanan üretim krizine dikkat çekti. İş insanları, Türkiye’nin üretim yapısını koruma ve güçlendirme gerekliliğini vurgulayarak, ithalata bağımlılık ve katma değersiz üretim gibi yapısal sorunları gündeme taşıdı.

Gıda Sektöründeki Riskler

Ömer Özgür Tort, gıda sektörünün karşı karşıya olduğu riskleri "çok ciddi" olarak tanımladı. Türkiye’nin üretimde kırılgan bir eşiğe geldiğini belirten Tort, üreticilerin para kazanamadığı için üretim yapma isteğinin azaldığını ifade etti. Bu durumun hem sektör hem de ülke için büyük bir tehdit oluşturduğunu dile getiren Tort, "Bu tempoda gidersek Türkiye’de satacak ürün bulamayabiliriz" uyarısında bulundu.

Yerli Üretim Tercihi

Tort, bitkisel protein üretiminin ithalat yerine yerli üretimle karşılanmasının önemine değindi. Örneğin, Kanada’dan mercimek ithalatının kolay olduğunu ancak yerli üretimi tercih ettiklerini belirtti. Kayseri Şeker ile iş birliği yaparak mercimek üretimine başladıklarını ve bu modelin üretimi teşvik ettiğini aktardı. Ayrıca, tahin hammaddesi olan susam için Çukurova’da bir üreticiyle çalıştıklarını ve yüzde 100 yerli üretime geçiş yaptıklarını ifade etti.

Üretim Maliyetleri ve Teknoloji Kullanımı

Tort, üretimde randıman eksikliğinin fiyatları nasıl artırdığını çarpıcı bir örnekle açıkladı: "Ürün Antalya’da 5 lira, İstanbul’da 35 lira. Bunun çok basit bir matematiği var." Üretimdeki verimsizliğin maliyetleri yükselttiğini vurgulayan Tort, tarımda teknoloji kullanımının kaçınılmaz hale geldiğini belirtti.

Gıda Güvenliği ve İzlenebilirlik

Gıda güvenliği konusundaki endişelerini de dile getiren Tort, bazı çiftçilerin tarlada ilaç kullanmadığını ve bunun kendisini rahatsız ettiğini söyledi. Ürün izlenebilirliği için tüm ambalajlara QR kod koyma sözü veren Tort, bu konuda herkesin sorumluluk alması gerektiğini vurguladı.

Tekstil Sektöründe Zorluklar

Koton CEO’su Bülent Sabuncu, hazır giyim sektörünün de zorlandığını ve ihracatın 21 milyar dolardan 16-16,5 milyar dolara gerileyeceğini belirtti. Üretimin Mısır gibi ülkelere kaydığına dikkat çeken Sabuncu, Koton’un hâlâ yüzde 81 üretimini Türkiye’den tedarik ettiğini vurguladı.

Katma Değer Üretimindeki Yetersizlik

TÜRKONFED Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Sönmez, Türkiye’nin sanayileşme çabalarının katma değer üretiminde yetersiz kaldığını ifade etti. "Sanayide biz üretiyoruz, kâr başkasının hanesine yazılıyor" diyen Sönmez, Türkiye’nin düşük katma değerli üretim tuzağında olduğunu belirtti.

Türkiye’nin Küresel Dönüşümdeki Rolü

BAKSİFED Başkanı Mustafa Cengiz, Türkiye’nin küresel dönüşümde pasif kalmaması gerektiğini vurguladı. TÜSİAD Başkanı Orhan Turan ise Türkiye’nin iklim krizi ve teknolojik değişim gibi alanlarda fırsatları değerlendirebileceğini ifade etti.

---

Bu zirvede ortaya konan görüşler, Türkiye’nin gıda ve tekstil sektörlerinde yaşanan sorunların aciliyetini gözler önüne seriyor. Üretim krizinin derinleşmesi, sadece ekonomik değil, aynı zamanda toplumsal bir tehdit oluşturuyor. Yerli üretimin teşvik edilmesi ve teknolojinin etkin kullanımı, bu sorunların üstesinden gelinmesi için kritik öneme sahip. Türkiye’nin bu zorlukları aşabilmesi için yapısal dönüşümlere ihtiyaç duyduğu açıkça görülüyor.