2026 MEB Bütçe Teklifi: Eğitimde Sıkıntılar Artıyor
Milli Eğitim Bakanlığına Ayrılan Bütçe ve Kritik Detaylar
2026 yılı bütçe kanunu teklifi, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığına sunuldu. Milli Eğitim Bakanlığı’na (MEB) tahsis edilen bütçe 1 trilyon 944 milyar lira olarak belirlenmiş olsa da, bu miktarın oransal olarak geçen yıla göre azaldığı dikkat çekiyor. Bu bütçenin büyük bir kısmı, zorunlu personel maaşlarına aktarılacak; dolayısıyla eğitim yatırımları için ayrılan pay, giderek küçülmektedir.
Eğitimde Yetersiz Kaynak Kullanımı
Uluslararası standartlara göre eğitim bütçesinin merkezi yönetim bütçesi içinde en az %12 oranında olması gerektiği ifade edilmektedir. Ne yazık ki, 2026 MEB bütçesi bu oranı %11,2 olarak belirlemekte; ayrıca okullarda öğrencilere bir öğün ücretsiz yemek sunulması ve deprem bölgeleri için özel kaynağın ayrılmaması büyük bir eleştiri konusu. Kamudaki yaklaşık 15 milyon öğrenci ve 1 milyon öğretmenin ihtiyaçlarını karşılamaktan uzak olan bütçe, eğitimdeki temel sorunları çözme kapasitesine sahip görünmüyor.
Velilerin Üzerine Yük Binen Eğitim Giderleri
Eğitim Sen Örgütlenme Sekreteri İzzet İldeş, MEB bütçesinin %83’ünün zorunlu personel giderlerine ayrıldığını belirterek, "Eğitim yatırımları için ayrılan pay %10’u bile bulmuyor" dedi. Bu durum, kamu okullarındaki hijyen sorunları, temizlik ve güvenlik personeli ihtiyaçları, öğretmen açığı ve depreme dayanaksız okulların yenilenmesine yönelik gerekli kaynakların bulunmadığını göstermektedir. Kayıt ve bağışlar gibi ek mali yükler, yine velilerin omuzlarına yıkılacak.
Eğitimde Sorunlar ve Çözümler
Eğitim-İş Sendikası Genel Başkanı Kadem Özbay, 2026 MEB bütçesinin eğitimdeki sorunları çözmek bir yana daha da derinleştireceğine dikkat çekti. %8,25’lik bir payın eğitim yatırımlarına ayrıldığına vurgu yaparak, bu durumun iktidarın eğitime bakış açısının bir yansıması olduğunu söyledi. Ayrıca, deprem bölgesindeki çocuklar için özel bir kaynağın ayrılmaması, eğitimdeki eşitsizlikleri daha da derinleştiriyor.
Çocuk Açlığı ve Eğitim Hakkı
Eğitim alanındaki kaynak yetersizliği, her dört çocuktan birinin okula aç gitmesine sebep olmaktadır. Bu bütçede, çocuk açlığının yok sayıldığı ve ücretsiz yemek verilmesi gerekliliğinin göz ardı edildiği iddiaları giderek artmaktadır. İldeş, "Çocuklara yemek verilmesi talebine kaynak yok diyenler, trilyonluk vergi borçlarını silmeyi tercih ediyor" diyerek durumu eleştirdi.
Sonuç ve Değerlendirme
2026 MEB bütçe teklifi, eğitimdeki birçok soruna çözüm bulmak yerine sorunları daha da derinleştirecek gibi görünmektedir. Eğitim sisteminin ihtiyaç duyduğu yatırımların sınırlı kalması, öğrenci ve öğretmenlerin ihtiyaçlarının yeterince karşılanamaması, Türkiye’deki eğitim kalitesini tehdit etmektedir. İktidar, yoksul çocuklara bir tabak yemek vermektense, belirli kesimlere kaynak aktarmayı tercih ediyor gibi görünüyor. Eğitimde eşitliği sağlamak ve tüm öğrencilerin hakkını korumak adına daha kapsayıcı bir bütçe belirlenmesine ihtiyaç bulunmaktadır.