Cari İşlemler Dengesi: Ağustos’ta Tarihi Fazla!
Ağustos ayı itibarıyla cari işlemler dengesi, 5,5 milyar dolar fazla vererek Cumhuriyet tarihinin en yüksek aylık fazla kaydını gerçekleştirdi. Bu rakam, Türkiye’nin dış ticaret açığındaki azalma gibi önemli etkenlerden kaynaklanmaktadır. Yaz aylarında genellikle düşük açıklar ya da fazlalar göze çarpsa da, bu yıl ekstra bir rekor ile karşılaştık.
Ağustos Ayının Geleneksel Fazlası
Cari işlemler dengesinin özellikle ağustos aylarında fazla vermesi, istatistiklerde dikkate değer bir durum. 2013 yılından bu yana, cari işlemler dengesinin 152 ayının 118’inin açık, sadece 34’ünün fazla verdiği göz önünde bulundurulduğunda, ağustos aylarında 10 kez fazla verilmesi dikkat çekiyor.
Dış Ticaret Açığı ve Seyahat Gelirleri
Ağustos ayındaki cari fazla, dış ticaret açığındaki belirgin düşüş sayesinde mümkün oldu. Ticaret açığı, sadece 2,8 milyar dolarla sınırlı kaldı. Bu durum, ilk sekiz ay boyunca toplamda 44,5 milyar dolarlık bir açığı temsil ediyor. Seyahat gelirleri ise, ağustosta 7,7 milyar dolara ulaşarak cari fazlanın artmasına katkıda bulundu. Ancak asıl etki, dış ticaret gerilemesinden kaynaklandı.
Altın ve Enerji Hariç Cari Fazla
Cari işlemler dengesinde altın ve enerji ithalatı hariç değerlendirildiğinde, ağustos ayında dikkat çekici bir fazla artışı kaydedildi. Net 987 milyon dolarlık altın ithalatının, cari fazlayı artırdığı gibi, enerji ithalatı da 3,6 milyar dolar olarak gerçekleşti. Böylece altın ve enerji hariç cari fazla 10,5 milyar dolara ulaştı, bu da Cumhuriyet tarihinin en yüksek rakamlarından biri.
Yıllık Cari Açık Tahminleri
Ağustos’a rağmen, cari denge ilk sekiz ayda toplamda 15,9 milyar dolar açık verdi. 2026-2028 orta vadeli programında ise yıl genelinde beklenen cari açık 22,6 milyar dolar. Geçen yıla göre bu tahminin oldukça makul olduğu düşünülüyor.
Gayrimenkulde Giden ve Gelenler
Yabancıların Türkiye’de gayrimenkul satın alımı son yıllarda düşerken, Türk vatandaşları yurtdışında gayrimenkul alımına hız verdi. Ağustos ayında yabancılar, 202 milyon dolarlık gayrimenkul alırken, Türkler yurt dışında 288 milyon dolar harcadı. Gayrimenkul sektöründeki bu değişim, ekonomik dalgalanmaların etkisini net bir şekilde ortaya koyuyor.
Ağustos ayı verileri, Türkiye’nin ekonomik yapısında önemli değişimlerin yaşandığını gösteriyor. Cari işlemler dengesindeki rekor fazla, dış ticaret açığındaki düşüşün ve artan seyahat gelirlerinin etkisiyle mümkün oldu. Ancak, önümüzdeki yıllarda cari açık hedeflerinin biraz daha dikkatli bir şekilde izlenmesi gerektiği aşikar. Türk vatandaşlarının yurt dışında gayrimenkul alımındaki artış, uluslararası ekonomik ilişkilerin ve döviz kurlarının etkisiyle ilgili derinlemesine analizlere ihtiyaç duyuyor. Önümüzdeki süreçte ekonomik istikrar sağlanabilirse, cari dengenin olumlu anlamda etkilenmesi kaçınılmaz olacaktır.