Döviz Artışı Hangi Etkileri Doğuruyor? Hazine’nin Durumu

Döviz kurlarındaki yükselişler, özellikle büyük artışlar söz konusu olduğunda, ekonomik dengeleri derinden sarsabilir. Hazine’nin döviz borçları sayesinde ortaya çıkan etkiler merak konusu. Peki, döviz artınca Hazine’nin durumu ne olacak?

Hazine ve Döviz Borcu: Öncelikler

Hazine’nin döviz cinsinden borcu, genel ekonomik durum üzerinde etkili olabilen önemli bir durumu temsil eder. Hazine’nin dış borç stoku Haziran sonu itibarıyla 122,9 milyar dolar, iç borç stoku ise 6,6 trilyon lira seviyesinde bulunmaktadır. Bu veriler, dövizdeki artışların Hazine için ne denli risk teşkil ettiğini gösteriyor.

Hazine’nin Toplam Borcundaki Döviz Yükü

Hazine’nin toplam borcunun yaklaşık %54’ü döviz cinsindendir. Dış borcun toplam borç içindeki payı %42,7 iken, iç borcun %11’i döviz cinsindendir. Bu oranlar, döviz kurlarındaki artışın Hazine üzerindeki baskısını artırırken, döviz cinsinden borçların toplam borç içindeki oranını da önemli ölçüde etkilemektedir.

Dış Borcun Oranındaki Azalma: Nedenleri

Hazine’nin dış borcunun toplam borç içindeki oranı, zamanla değişen çeşitli etkenlere bağlı olarak gerilemektedir. 2021 yılında %51,9 seviyesine ulaşan dış borcun payı, 2022’de %52,4’e yükselmiş ancak ardından %42,7’ye düşmüştür. Dış borç, nominal olarak azalmamış ancak iç borçta meydana gelen ciddi artış neticesinde oranı azalmıştır. Ayrıca, döviz kurlarındaki artışın sınırlı kalması da dış borcun toplam içindeki payının düşmesinin sebeplerindendir.

Dönemsel Borçlanmalardaki Değişim

Döviz cinsinden iç borç oranı, geçmişte sıfıra kadar inmişken, 2003’te %15 seviyesine yükselmiştir. 2012-2018 yılları arasında yeniden sıfıra yaklaşan bu oran, son verilerle yeniden %11 seviyesine çıkmıştır. Bu dönemsel değişimler, Hazine’nin stratejilerini ve piyasa koşullarını da etkilemektedir.

Kur Artışlarının Hazine’ye Etkisi

Hazine’nin dış borcu ile döviz cinsinden iç borcu toplamda 154,6 milyar dolardır. Bu durumda, dolardaki her 1 liralık artış, Hazine’nin toplam borcunu 154,6 milyar lira artırmaktadır. Bu oran, Hazine’nin döviz kurlarını ne denli yakından takip etmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.

Sonuç: Hazine’nin Korkusu

Döviz kurlarındaki artış, faiz oranlarını, kredi koşullarını, yatırım kararlarını ve borsa hareketlerini doğrudan etkileyebilir. Hazine’nin bu çalkantılı dönemden en fazla etkilenmesi beklenirken, oluşan borç yükünün yönetimi de kritik bir hal almaktadır. Dolayısıyla, döviz artışlarından en çok çekinmesi gereken kurumun Hazine olduğu söylenebilir.

Bu bağlamda, piyasa dinamiklerinin ve döviz kurlarının yakından takip edilmesi, ekonomik istikrar adına büyük bir önem arz etmektedir. Hazine’nin bu konu özelindeki endişeleri, Türkiye’nin mali sürdürülebilirliğini doğrudan etkileyen başlıca unsurlardan birini oluşturuyor.