Alaska’da 7.3 Büyüklüğünde Deprem: Tsunami Uyarıları ve Güvenlik Önlemleri
Alaska’nın Aleutian Adaları’nda Güçlü Deprem
JUNEAU, Alaska (AP) — Alaska’nın Aleutian Adaları zincirinde meydana gelen 7.3 büyüklüğündeki deprem, son beş yıl içinde bu bölgede yaşanan güçlü sarsıntılara bir yenisini ekledi. Yetkililer, bu depremin, tam iki yıl önce yaşanan benzer bir olayla örtüşen bir tarihte gerçekleştiğini belirtti.
Tsunami Uyarıları ve İlk Tepkiler
Deprem, yerel saatle 12:37’de meydana geldi ve hemen ardından tsunami uyarısı verildi. Uyarı, yaklaşık bir saat sürdü ve Alaska’nın güney kıyısındaki 700 millik (1,127 km) bir alanda yaşayan toplulukları yüksek yerlere çıkmaları konusunda bilgilendirdi. Ulusal Tsunami Uyarı Merkezi’nden Kara Sterling, Sand Point’te kaydedilen maksimum dalga yüksekliğinin yaklaşık 3.9 inç (10 cm) olduğunu açıkladı; bu olay düşük gelgit sırasında gerçekleşti.
Uyarı Sistemleri ve Toplum Tepkisi
Tsunami uyarıları, yerel sirenlerin çalması, hava durumu radyoları, kamu radyo yayınları, sosyal medya üzerinden resmi hesaplar ve cep telefonlarına gönderilen bildirimler gibi çeşitli yollarla topluma iletildi. Acil durum yönetimi bölümü sözcüsü Jeremy Zidek, bazı yerlerde yerel yetkililerin kapı kapı uyarılar yaptığını belirtti. King Cove ve Unalaska’daki kamu güvenliği departmanları, kıyı bölgelerinde yaşayanları yüksek yerlere çıkmaları konusunda uyardı. Uyarı, saat 14:45 civarında bir danışma durumuna indirgenerek iptal edildi.
Alaska’nın Sismik Aktifliği
Alaska, ABD’nin en fazla deprem yaşayan eyaleti ve dünyanın en sismik olarak aktif bölgelerinden biri olarak tanımlanıyor. ABD Jeolojik Araştırmalarına göre, eyalet her yıl ortalama bir büyüklük 7 depremi yaşıyor. 1964 yılında Anchorage’ın yaklaşık 75 mil (120 km) doğusunda meydana gelen 9.2 büyüklüğündeki deprem, yaklaşık 130 kişinin ölümüne yol açan bir tsunamiye neden olmuştu.
Deprem Faaliyetinin Artışı
Aleutian arkı, depremlere yabancı değil, ancak son yıllarda bu bölgede artan sismik aktivite bilim insanlarının dikkatini çekti. 2020 yılından bu yana, bu alanda meydana gelen 7.0 büyüklüğündeki beşinci deprem olarak kaydedilen bu olay, sismolog Michael West tarafından "büyük bir dizinin parçası" olarak nitelendirildi. West, "Bu durumu alarm verici olarak değerlendirmemek gerekiyor," dedi.
Güvenlik Önlemleri ve Toplum Bilinci
Alaska’nın birçok bölgesinde, tsunami uyarıları sırasında toplanma noktası olarak belirlenen binalar bulunuyor. Zidek, "Alaska’nın bu bölgesinde, çoğu yer oldukça dik bir yapıya sahip," diye ekledi. Bazen, tek uyarı işareti yerin sarsılması olabiliyor. Zidek, "Eğer yer 20 saniye veya daha fazla şiddetli bir şekilde sarsılıyorsa, bu sizin için bir uyarı işareti olmalı ve kıyı bölgesindeyseniz yüksek bir yere gitmelisiniz," dedi.
West ve Zidek, halkın uyarılara dikkat etmeye devam etmesi gerektiğini vurguladı. West, son beş yılda önemli hasar yaratmayan büyük depremler nedeniyle bazı sakinlerin "tükenmişlik etkisi" yaşayabileceğinden endişe duyduğunu belirtti. 1946 yılında meydana gelen 8.6 büyüklüğündeki bir depremin, ölümcül bir tsunamaya neden olduğunu ve ABD tsunami uyarı sisteminin kurulmasına yol açtığını hatırlattı. Bu olayda Hawaii’de 150’den fazla kişi hayatını kaybetmişti.
West, "Bu bölge, trans-Pasifik tsunamaları üretebilir ve belki de en iyi yol, son beş yılın ötesindeki derin tarihimize bakmak," dedi.