Türkiye Ekonomisi: Mehmet Şimşek Döneminde Enflasyonla Mücadelede Başarı Sağlanamadı

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından Haziran 2023’te göreve getirildiğinde, Türkiye’nin yüksek enflasyon sorununu çözmek için büyük umutlar taşınıyordu. Ancak, iki yıl sonra, Şimşek’in ekonomi programının etkileri sorgulanmaya başlandı.

Yeni Ekonomi Programının Temel Bileşenleri

Şimşek, 6 Temmuz 2023’te açıkladığı yeni ekonomi programının üç temel bileşenini belirtti: mali disiplinin yeniden tesis edilmesi, enflasyonun orta vadede tek haneli rakamlara düşürülmesi ve yapısal reformlar. Ancak, aradan geçen süre zarfında bu hedeflerin ne ölçüde gerçekleştirildiği tartışma konusu oldu.

Enflasyon ve Gelir Eşitsizliği Sorunları

Türkiye, son yıllarda yüksek enflasyon ve gelir eşitsizliği ile mücadelede ciddi zorluklar yaşıyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Haziran verilerine göre, Türkiye’nin yıllık enflasyon oranı yüzde 35 ile G20 ülkeleri arasında Arjantin’den sonra ikinci sırada yer alıyor. Dünya genelinde ise Venezuela, Güney Sudan, Zimbabve, Arjantin ve İran’ın ardından altıncı sırada bulunuyor.

Uzman Görüşleri: Yapısal Reform Eksikliği

DW Türkçe’ye konuşan uzmanlar, Şimşek döneminde yapısal reform eksikliğinin ve kamu tasarruflarındaki yetersizliğin, ekonomi programının başarısını gölgelediğini belirtiyor. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aziz Konukman, programın çalışanların zararına işlediğini ve kamu ile özel sektörün zamlarının resmi enflasyonun çok üzerinde olduğunu vurguladı.

Asgari Ücret ve Yüksek Yaşam Maliyeti

Türkiye’de yüksek enflasyon, birçok ailenin yoksullaşmasına neden oldu. Türk-İş’in açıkladığı verilere göre, Ankara’da dört kişilik bir ailenin açlık sınırı 26 bin 115 TL’ye, yoksulluk sınırı ise 85 bin TL’ye yükseldi. Oysa asgari ücret sadece 22 bin 104 TL seviyesinde kalıyor.

Kamuoyu Araştırmaları: Acil Zam İhtiyacı

SONAR’ın yaptığı anketlere göre, halkın yüzde 86’sı asgari ücrete acil zam yapılması gerektiğini düşünüyor. Aynı zamanda, vatandaşların yüzde 69’u hayat pahalılığının devam ettiğini ifade ediyor.

Vergi Yükü ve Kamu Harcamaları

Beykoz Üniversitesi’nden Prof. Dr. Evren Bolgün, Şimşek döneminde dar gelirli ve emekliler üzerindeki vergi yükünün arttığını belirtiyor. Kamu harcamalarında gerekli tasarrufların sağlanamadığını ve toplumun üzerindeki vergi yükünün arttığını vurguladı.

2026 Yılına Dair Kayıtlar

Prof. Bolgün, 2026 yılının da kayıp bir yıl olabileceğini öngörüyor. Seçim baskısı nedeniyle yeni bir ekonomi programı oluşturmanın zor olacağını ifade ediyor.

İş Dünyasından Uyarılar

İş dünyası, Şimşek dönemindeki uygulamalardan şikayetlerini dile getiriyor. Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD), maliyet bazlı rekabet gücünün son on yılın en düşük seviyesine indiğini belirtiyor.

Siyasi Etkiler ve Piyasa Çalkantıları

Koç Üniversitesi Ekonomi Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kamil Yılmaz, enflasyonla mücadelede sıkı maliye politikasının etkili bir şekilde uygulanmadığını belirtiyor. Ayrıca, siyasi kararların piyasalarda çalkantılara yol açtığını ve Merkez Bankası’nın enflasyonla mücadelede sağladığı kazanımların kaybolduğunu ifade ediyor.

Sonuç: Gelecek Belirsiz

Mehmet Şimşek’in liderliğindeki ekonomi programının, hem ücretliler hem de üreticiler açısından başarılı olduğunu söylemek zor. Uzmanlar, mevcut koşullarda enflasyonla mücadelede hedeflerin geride kaldığını ve gelecekteki seçim baskısının sıkı para politikalarının sürdürülmesini zorlaştıracağını öngörüyor. Türkiye’nin ekonomik geleceği, bu belirsizlikler ışığında şekillenecek gibi görünüyor.