HPV Aşısı ile Sürü Bağışıklığı Sağlamak Mümkün mü?

HPV’nin Tehditleri ve Aşının Önemi

Dünya genelinde her yıl 660 binin üzerinde rahim ağzı kanseri vakasının en az yüzde 95’inin, HPV (İnsan Papilloma Virüsü) kaynaklı olduğu bildirilmektedir. ABD’de yapılan araştırmalar, aşı programlarının bu hastalıktaki etkisini gözler önüne seriyor. Yapılan çalışmalar, HPV aşılarının, cinsel davranışların neredeyse sabit kaldığı bir grupta bile enfeksiyon oranlarını düşürdüğünü göstermektedir. Bunun sonucu olarak aşısız kadınların da korunduğu ve ABD’de sürü bağışıklığının sağlanabileceği öne sürülmektedir.

Ancak, Kahn, bu konuda kesin bir sonuca ulaşmanın mümkün olmadığını belirtiyor: "HPV’nin tamamen ortadan kalktığını söyleyebileceğimiz bir durum yoktur. Sürü koruması dinamiktir; aşılama oranlarının düşmesi veya bulaş dinamiklerinin değişmesi durumunda koruma zayıflayabilir."

HPV ve Kanser İlişkisi

Rahim ağzı kanseri, kadınlarda en yaygın dördüncü kanser türü olarak kaydedilmektedir ve bu durum çoğunlukla düşük ve orta gelirli ülkelerde daha büyük bir sorun teşkil etmektedir. HPV’nin rahim ağzı kanserine yol açtığı, 1983 yılında Alman bilim insanı Harald zur Hausen tarafından keşfedildi ve bu buluş, 2008 yılında kendisine Nobel Tıp Ödülü’nü kazandırdı.

Aktif cinsel yaşamı olan bireylerin çoğu hayatlarının bir döneminde HPV ile enfekte olmaktadır. Genellikle belirti vermeyen bu virüs, ciltte ve genital bölgede zararsız siğillere yol açarken, bazı türleri ise sağlıklı hücreleri etkileyerek kansere dönüşmesine sebep olabilir. 2000’lerden itibaren kullanılmaya başlanan Gardasil aşısı, HPV’yi önleyebilen ilk aşı olma özelliğini taşımaktadır ve bu aşı sonrasında rahim ağzı kanseri oranlarında düşüş yaşanmıştır.

Aşı Uygulama Stratejileri

Günümüzde HPV aşıları genellikle 9-14 yaş arasındaki kız çocuklarına uygulanmakta; bazı ülkelerde ise erkek çocukları için de aşılamalar yapılmaktadır. Bu da toplumda daha kapsamlı bir koruma sağlamaktadır.

Küresel Aşılama ve Zorluklarla Mücadele

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), rahim ağzı kanserini bir halk sağlığı sorunu olmaktan çıkarmayı hedeflemektedir. Bu amaç doğrultusunda, dünya genelinde kız çocuklarının yüzde 90’ının 15 yaşına kadar aşılanması ve kadınların en az yüzde 70’inin 35 ve 45 yaşlarında taramadan geçmesi öngörülmektedir. DSÖ’nün hesaplamalarına göre bu hedeflere ulaşılması, önümüzdeki yıllarda 74 milyon yeni rahim ağzı kanseri vakasının önüne geçebilir.

Özellikle İsveç’te yapılan bir araştırma, aşılamanın rahim ağzı kanseri vakalarını neredeyse yarı yarıya azalttığını ortaya koymuştur. Araştırmanın baş yazarı Jiayao Lei, aşılamanın genç yaşta yapılmasının koruma sağladığını ve bir dozun bile etkili olabileceğini vurgulamaktadır.

Aşı Karşıtlığı ve Bilgi Kirliliği

Ancak, aşılama programlarını yeni başlatan ülkelerde bazı zorluklar söz konusudur. Pakistan, HPV aşılama programına yeni başlamışken; Gana da önümüzdeki dönemde aşılamalara başlayacaktır. Ancak, bazı ülkelerde aşının kısırlıkla ilişkili olduğu yönündeki asılsız iddialar, yanlış bilgilendirme kampanyaları ve aşı karşıtlığının artması, küresel mücadelede ciddi engeller oluşturmaktadır. Bu bağlamda, Albert Einstein Tıp Fakültesi’nden Jessica Kahn, "Aşı son derece etkili, ama yalnızca gerçekten uygulanırsa" diyerek aşının gerekliliğine dikkat çekmektedir.

Sonuç: HPV ile Mücadelede Aşının Önemi

Sonuç olarak, HPV aşısı, rahim ağzı kanseri gibi hastalıkların önlenmesinde hayati bir rol oynamaktadır. Ancak, aşı uygulanmadığı takdirde sağlanan korumanın geçerliliği sorgulanabilir. Küresel aşılama stratejilerinin etkinliği, toplumun aşı konusunda bilinçlendirilmesine ve aşı karşıtı hareketlerin engellenmesine bağlıdır. Aksi takdirde HPV ile mücadelede sağlanan kazanımlar tehlikeye girebilir.