Eğitim Artık Ekonomik Yük Haline Geldi

2025-2026 eğitim öğretim yılı, uyum eğitimleri ile birlikte başlamışken, Türkiye’de eğitim alanındaki sorunlar hız kesmeden devam ediyor. Eğitim sendikaları ve siyasetçiler, artan eğitim masraflarının aileler üzerindeki etkilerine dikkat çekerek, "Türkiye’de eğitim artık parasız değil, ağır bir ekonomik yük haline gelmiştir" açıklamasında bulundu.

Eğitim Masrafları Alarm Veriyor

Ankara’da gerçekleştirilen bir araştırmaya göre, 2025 yılı itibarıyla eğitim masraflarında gözle görülür bir artış yaşandı. İlkokul için kırtasiye ve çanta masrafları 4 bin 791 TL, ortaokul için 6 bin 387 TL, lise için ise 7 bin 740 TL’ye ulaştı. Geçtiğimiz yıla kıyasla bu masraflarda ortalama %60 oranında bir artış kaydedildi.

Giyim ve Ulaşım Maliyeti

Eğitim-İş’in araştırmasına göre, öğrencilerin giyim masrafları (üniforma, ayakkabı, kaban, spor malzemeleri) en az 13 bin 900 TL tutuyor. Taşımalı eğitim uygulamasından yararlanan öğrenciler için ulaşım masrafları ise kısa mesafede 33 bin 468 TL ile uzun mesafede 43 bin 953 TL arasında değişiyor. Beslenme masrafları da önemli bir yük oluşturuyor; ilkokul düzeyindeki bir öğrenci için aylık beslenme masrafı 2 bin 155 TL, günlük harcama ise 83,75 TL’ye çıkıyor. Kantin fiyatlarının da bir yıl içinde %50 oranında arttığı gözlemlendi.

Özetlemek gerekirse, hiç şüphesiz bir ilkokul öğrencisi için ulaşım dâhil eğitim masraflarının başlangıç maliyeti 52 bin 159 TL, ortaokul için 53 bin 755 TL, lise için ise 55 bin 108 TL’ye kadar çıkıyor.

Ailelerin Yükü Artıyor

Sendika yetkilileri, "Milyonlarca aile, çocuklarını okula göndermek için maaşlarının büyük kısmını eğitim harcamalarına ayırmak zorunda kalmaktadır. Bu durum, dar gelirli aileler için eğitime erişimi imkânsız hale getiriyor" açıklamasını yaptı. Cumhuriyet’in temel kazanımlarından biri olan parasız eğitimin yeniden hayata geçirilmesi gerektiğinin altını çizen sendika temsilcileri, "Eğitim, yurttaşların en temel hakkıdır ve bu hakkı savunmak hepimizin ortak görevidir" dedi.

Köylerde Eğitim Erişimi Zorlaşıyor

CHP’li Ömer Fethi Gürer, köylerdeki eğitim durumuna dair önemli bulgular paylaştı. Niğde çevresindeki köylerde yaptığı gözlemlere göre, birçok köy okulunun kapatıldığı ve bazı binaların harabe durumda olduğu ortaya çıktı. Gürer, "Köyde öğrenci varsa okul açık kalmalı. Taşımalı eğitim, eğitime erişimi zorlaştırıyor ve göçü körüklüyor" diyerek kırsalda yaşanan eğitim krizinin sosyal eşitsizliği daha da derinleştirdiğine dikkat çekti.

Gürer, "Eğitimde fırsat eşitliğinin sağlanması için köy okullarının açılması şart. Bir lise kasabada açılsa, hem çocuklar eğitimlerine daha kolay erişir hem de ailelerin göç etmesinin önüne geçilir" dedi.

Sonuç

Eğitim masraflarındaki artış, toplumun her kesiminde derin etkiler yaratıyor. Ailelerin bütçelerini zorlayan bu durum, eğitimde fırsat eşitliği ilkesini tehdit ederken, ekonomik yüklerin altındaki yıkıcı etki şimdiden hissedilmeye başladı. Eğitimin sadece bireyler için değil, ülkenin geleceği için de bir hak olduğu gerçeği göz ardı edilmemeli. Eğitim politikaları, bu temel hakka saygı gösteren bir çerçevede yeniden gözden geçirilmelidir.