Faiz Oranlarının Etkisi: Zaman Aşımına Uğrayan Mevduatlar ve TMSF’ye Devri

Zaman Aşımına Uğrayan Mevduatlar

1 Kasım 2006 tarihli ve 26333 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik gereğince, bankalar nezdinde belirli süreyle aranmayan mevduat, katılım fonu, emanet ve alacaklar zamanaşımına uğrar. Bu kapsamda, bankaların ve Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu’nun (TMSF) internet sitelerinde, her yıl Şubat ayının başından itibaren 4 ay boyunca bu tür hesapların listeleri yayınlanıyor.

Zaman Aşımının Kapsamı

10 yıl boyunca sahipleri tarafından herhangi bir işlem yapılmayan hesaplar, zamanaşımına uğrayarak TMSF’ye aktarılıyor. Bu yıl itibarıyla, en son 2014 yılında işlem gören hesapların fon devri gerçekleşti.

Hesap Devri Süreci

Bankalar, zamanaşımına uğrayan hesaplarla ilgili ilanlar yaparak hak sahiplerine veya mirasçılarına bu durumu bildirmektedir. Aranmayan hesaplar, 15 Haziran’a kadar sahipleri tarafından talep edilmediği takdirde TMSF’ye devredilmektedir.

TMSF’ye Aktarılan Toplam Tutar

31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla, zamanaşımına uğrayan ve TMSF’ye aktarılan hesapların TL karşılığı tutarı yaklaşık 732,1 milyon lira olmaktadır. Bu hesaplarda şu anda unutulmuş olan değerler şunlardır:

• 172 milyon 997 bin 490,09 lira
• 4 milyon 744 bin 720,06 dolar
• 6 milyon 567 bin 934,13 avro
• 339 bin 265,87 İsviçre Frangı
• 241 bin 385,15 sterlin

Bunlara ek olarak, TMSF’ye aktarılan toplam değer 732 milyon 80 bin 374,79 lira olarak kaydedilmiştir.

Hesap Sayılarındaki Artış

Zamanaşımına uğrayan ve TMSF’ye bildirilen toplam hesap sayısı ise 2 milyon 226 bin 269 olarak gerçekleşmiştir. Önceki yıllarda da benzer durumlar gözlemlenmiştir; 2015 yılında 330 bin hesapta 64 milyon lira, 2020 yılında ise 1 milyon 44 bin hesapta 217 milyon lira TMSF’ye aktarılmıştır. 2024 yılında ise yaklaşık 1 milyon 672 bin 473 hesapta toplam 506 milyon 662 bin 509 lira değerindeki kıymet TMSF’ye geçmiştir.

Ekonomik Değerlendirme

Zaman aşımına uğrayan mevduatlar, ülke ekonomisinde kaybolan kaynaklar olarak dikkat çekmektedir. Bu durum, aynı zamanda bankacılık sisteminin işleyişi ve bireylerin tasarruf bilgisi ile de doğrudan ilişkilidir. Yüksek enflasyon ve dalgalanan faiz politikaları, bireylerin ellerindeki tasarrufları etkin bir şekilde yönetmesini zorlaştırabilir. Dolayısıyla, bankalarda unutulan mevduatlar, bireylerin ekonomik bilinçlenmesi ve tasarruflarının korunması adına önemli bir tartışma konusudur. Ekonomik dalgalanmaların sıkça yaşandığı günümüzde, bu gibi düzenlemelerin önemi daha da artmaktadır.